Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zakorzenienie,wykorzenienie;metaforawrefleksjisocjologicznej
9
wartośćiktórytworzywartość,określająjegopłynność,możliwośćaku-
mulacji,inflacjiikonwersji,któremożnaująćwformieprecyjnychpomia-
rów(Blaug2000).Pomysł,byznaczeniapłynąceztakzdefiniowanego
pojęciakapitałurzeczowegoprzenieśćnaludzi,owocujemetaforycznym
określeniemDkapitałuludzkiego”,otwierającistotne,nietylkodlaekono-
mii,polebadań.GaryBecker(Swedberg1990:33)wjednymzwywiadów
ujawniaopórśrodowiskaekonomicznegoprzedjegoprzyjęciem.Można
siędomyślać,żeobiekcjewynikałyzmetaforycznościrozmywającejpre-
cyzjęekonomicznejdefinicji.Jednakdalszyciąghistoriitegopojęciato
kolejneetapyjegometaforyzacji.Formułakapitałuspołecznegoniesieze
sobąintencjeprzeniesieniacechprzypisanychwartościomekonomicznym
naspołeczneformyorganizacji.Metaforyzacjata,podobniejakwprzy-
padkukapitałuludzkiego,dostarczainspiracjidlawielupodejmowanych
wsocjologiibadań,włączająccharakterystycznedlametaforymożliwości
wartościowania.Różneformyorganizacjizaczętobadaćzpunktuwidze-
niaichwłaściwościułatwiającychlubutrudniającychaktoromdziałania
wewnątrzichstruktur.Wtymsensienastrukturyorganizacyjnemożna
patrzećjaknaproduktywnelubnieproduktywnekonstrukcjespołeczne
(Coleman1988).KapitałnależydopodstawowychpojęćteoriiPierre)a
Bourdieu,którydefiniujegojakozgeneralizowane,związanezpozycją
zasobyjednostekprzybierającezróżnicowaneformyistopieńaktywizacji
zależnyodspecyficznychprawdanegopola(Bourdieu2005).Kapitałysą
zróżnicowane(kapitałekonomiczny,społeczny,kulturowy),alejednocześ-
niezachowująekonomicznewłasności(płynności,akumulacji,inflacji)
iszczególnemiędzynimirelacje(dominacji,dystynkcji,konwersji)na-
rzuconeprzezlogikępola.Naprzykładziespołecznościgóralikabylskich
Bourdieuanalizujekonwersjekapitałujakoprzejawekonomiipraktyk.
Kapitałsymboliczny,którywformieprestiżuiuznaniawiązanegozrodziną
ijejimieniemjestmożliwydoponownejkonwersjiwkapitałekonomiczny,
jestbyćmożenajbardziejwartościowąformąakumulacjiwspołeczeństwie
żyjącymwsurowychwarunkachklimatycznychidysponującymograniczo-
nymitechnicznymizasobami(Bourdieu2007:279).
Badaczezadająpytanieokryteriaocenymetafory.Skoro,jakpisał
Arystoteles,Dmetaforamożezawszechybićprawdy”,ojejodrzuceniunie
stanowiadekwatnośćopisulubzasadnośćwyjaśnieniajakokryterium
wyznaczająceprawomocnośćpojęcialubteorii.Jejwalorybędąleżały
wmożliwościwyrażaniazróżnicowanychdoświadczeń,wdostrzeganiu
ważnychmiędzynimipodobieństw,gdyżmetafora,jakpiszeDavidson
(2001:246):Djestskutecznawpochwałachiznieważaniu,modlitwie
iwsparciu,opisieiformułowaniupostulatów”.Inspirującymtropemposzu-
kiwaniauzasadnieńjestmetaforycznyobrazmetaforyprzedstawionyprzez
Derridę(2002:269),którypiszeometaforachrzeczywistychiżywych,ale
