Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
RozdziałI.JózefHieronimRetinger-zarysbiografii1888-1918
godoLondynuiParyża,bardzoszybkowpłynęłynazmianęjegozainteresowań.
PolitykastałasięnowąpasjąRetingera,pochłaniającgocałkowicie.Pozostałjed-
nakwiernyliteraturze.Dawałtegodowodypóźniejwielokrotnie,piszącliczne
artykułyorazpublikującksiążkiibroszury,głównieotematycepolitycznej.
Retingercorazaktywniejangażowałsięwpolitykę,osiągającwtejdziedzinie
pewnesukcesy.WspólniezAndrzejemMałkowskim82doprowadziłdoudziału
skautówpochodzącychzewszystkichtrzechzaborówwIIIWszechbrytyjskim
ZlocieSkautowskim,któryodbyłsięw1913rokuwBirmingham.Polscyskauci
reprezentowalikraj,któregoniebyłonamapieEuropy.Wichobozienadnapi-
semuPoland”powiewałapolskaflaga.Wydarzeniezostałooprotestowaneprzez
ambasadypaństwzaborczych.Protestyniespowodowałyjednakżadnejreakcji
zestronybrytyjskiegorządu.
SamWładysławZamoyskibyłrównieżbardzoaktywniezaangażowanywspra-
wępolskąiwspierałwszelkiedziałaniazmierzającedoodzyskanieniepodległości.
Miałwieluprzyjaciółwśródarystokracji,polityków,dyplomatówipisarzy.Wy-
korzystywałteznajomości,przygotowującdokumentyiodezwydlatych,którzy
wyjeżdżalidoSzwajcariiiAngliiczyUSA,próbujączainteresowaćsprawamiPol-
skitamtejsześrodowiska.ZainspirowałgeneraładuMoriezadonapisaniaksiążki
FranceetPolognezpodtytułemLaPaixFrançaisedansl’Europeorientale(Francuski
PokójwEuropieWschodniej),którejtreśćoparłonnadokumentachdostarczonych
przezZamoyskiego.Publikacjata,jakpodajeprof.StanisławSierpowski,stałasię
jednąznajpoważniejszychpropolskichpozycjipropagandowych,którazostała
napisanaprzezFrancuza,umiejętniełączącinteresFrancjizodrodzeniemsilnej
Polski,nawiązującejgranicamidoczasówprzedrozbiorowych83.Zamoyskipróbo-
wałzainteresowaćproblemamipolskimitakżeklerfrancuski.Przygotowałdoku-
mentymająceichzapoznaćzhistoriąPolskiitragediąrozbiorów.Wkościołach
Paryżainaprowincjiwygłaszanowykładyiodprawianonabożeństwawintencji
Polski84.Zamoyskiproponował,abyrównieżdoAngliiwysyłanibyliludziezod-
czytamiigotowymijużartykułamidlalondyńskiejprasy85.Obowiązekkontak-
towaniasięzprasąwziąłnasiebieRetinger.Wczasie,kiedyzaczynałswojąpracę,
angielskaopiniapublicznaniewykazywałanajmniejszegozainteresowaniasprawą
rackimiArtystycznym”
.PowyjeździedoLondynupisałdouMuseionu”
.
82AndrzejJuliuszMałkowski(1888-1919)-jedenztwórcówpolskiegoskautingu,wybitny
instruktoriteoretykharcerstwa,działaczpolskichorganizacjimłodzieżowychiniepodległościo-
wych.
83Zob.WładysławZamoyski1853-1924,podredakcjąS.Sierpowskiego,Kórnik-Zakopane
2003,s.181-198.
84Z.Bosacki,op.cit.,s.70.
85Ibid.
