Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Terenbadawczy:
powiatDąbrowaTarnowska
TerenembadawczymniniejszegostudiumjestpowiatDąbrowaTarnowska.Wybórpodyktowałyzjednej
stronydośćobfiteźródładotycząceinteresującegonasokresu,azdrugiej—typoworolniczycharakter
tegopowiatuijegoprzedwojennastrukturaetniczna.Zacznijmyodprzedstawieniapowiatu
dąbrowskiego,zarównoodstronygeografiiludzkiej,jakigeografii
toutcourt
.
PowiatDąbrowaTarnowska,położonynawschodziewojewództwamałopolskiegoibezpośrednio
napółnocodTarnowa,byłprzedwojną—ijestdodzisiaj—powiatemtypoworolniczym.Napółnocy
granicapowiatuprzebiegawzdłużWisły,anazachodzie—Dunajca.W1939r.74procentpowierzchni
powiatustanowiłyobszaryrolnicze,resztaprzypadałananieużytkiorazlasy.Rolnictwobyłoszczególnie
rozwiniętenazachodziepowiatu,gdzieznajdująsięniezwykleżyzneziemie—mady.Wskładpowiatu
wchodziło101wsi,anapotrzebyadministracjisądowejpowiatdodatkowozostałpodzielonynadwa
okręgi—wDąbrowieorazwŻabnie.Według
SkorowidzamiejscowościRzeczypospolitejPolskiej
zroku
192511natereniepowiatudąbrowskiegomieszkałowówczas63717osób,wtym4815Żydów.
Wmiastachpowiatumieszkało3888ludzi,wtym2460Żydów,podczasgdynawsiachodpowiednio
59829i2355osób.Wedługspisupowszechnegoz1931r.powiatzamieszkiwało66678ludzi12,wtym
4807Żydów,przyczym8484osoby,wtym3012Żydów,mieszkaływmiastach.Ludnośćwiejskaliczyła
58194osoby,wtym1795Żydów.Innymisłowy,nawsimieszkałookoło87procentludnościpowiatu
—więcejotymdalej.Wskładpowiatuwchodziłydwieosadynaprawachmiejskich:DąbrowaTarnowska
orazŻabno,ztymżetoostatnieoddużychwiosekróżniłosięraczejstatusemprawnymniżwielkością.
Szczucin,dośćznacznaosadawpowiecie,utraciłprawamiejskiew1934r.wwynikuspadkuliczby
ludności.Najliczniejszebyłyzaśniewielkiewsie,licząceponiżej500mieszkańców;dużychwsi(powyżej
1000mieszkańców)byłowówczassiedem,wtymnajwiększa,zamieszkanaprzezponad3400osób,
Radgoszcz.Wskładpowiatuwchodziłosiedemgmin:DąbrowaTarnowska,Bolesław,Gręboszów,
Mędrzechów,Olesno,RadgoszczorazSzczucin.Wyliczenietojestotyleistotne,żepowiatdąbrowski
—jakojednostkaadministracyjna—zostałprzezNiemcówzniesiony,zachowalioninatomiaststrukturę
tamtejszychgmin(oprzekształceniachadministracyjnychpiszęwrozdzialeopierwszychlatach
okupacji).Wartonakoniecdodać,żepowiatdąbrowskijestpowiatemgranicznym—podrugiejstronie
Wisłyzaczynająsięterenybyłegozaborurosyjskiego13.Atozkoleiprzesądziłoozasadniczychróżnicach
wrozwojustosunkówpolsko-żydowskichwewsiachregionu.
