Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zasprawąEuropejczykówiGrekówwykształconych
wEuropie.Klasycznatradycja,któraokreśliłaistotę
europejskiejcywilizacji,napowrótdotarładoGrecji
potrwającejwielestulecinieobecności.Wpływ
antycznychGrekówwkońcurozszerzyłsięinaichkraj
ojczysty”71.
Niezwykłabyłapopularnośćsprawygreckiej
wdziewiętnastowiecznejEuropie,astosunekdowolności
Grecjibezpośredniowiązałsięzhellenizmemimożebyć
rozumianytylkonatleromantycznegostosunkudoGrecji
starożytnej.Europejczycy,inspirowaniprzezpodziwdla
kulturyantycznej,odczuwalimoralnąpowinność
przywróceniaGrecjiwolnościjakodowoduwdzięczności
wobecdawnejHelladyzacywilizację,jakąkiedyśdała
światu72.
OdpołowyXVIIIwiekudoroku1830,kiedy
tomocarstwaeuropejskieuznałyniezależnośćpaństwa
greckiego,obserwowaćmożnawhistoriigreckiejstały
wzrostdążeńniepodległościowych,znaczonyszeregiem
wydarzeń,któreporuszaływyobraźnięEuropejczyków
iznajdowałyodbiciewfilhelleńskiejliteraturzeisztuce
epoki.Wielespośródtychwydarzeńiwielugreckich
bojownikówinspirowałotakżeSłowackiego,
najwybitniejszegopolskiegoromantyka-filhellena,warto
zatemprzypomniećniektóre,ważnedlakontekstów
twórczościpoetyfaktyzhistoriiGrecjiorazosoby
uczestniczącewgreckichwalkachniepodległościowych:
1770powstanieprzeciwTurcji(we
współdziałaniugrecko-rosyjskim).
Wprzypisachdoswojejpowieścipoetyckiej
Lambro
(1833),wkomentarzudowersów148–149pieśniI
(„Niegdyśnam[Grekomprzyp.M.K.]północmiecz
podaławdłonie,/Apotemchytrabezsilnychodbiegła”),
piszeSłowacki:„MowaoKatarzyniecarowéj,która
Grekówpoburzyładopowstania,izdradziłaoczekujących
odniéjpomocy”(s.57).Słowackiuczyniłosnowąfabuły
Lambra
wydarzeniazwiązanezestaraniamicarycy
KatarzynyII(czynionymiwkońculatsześćdziesiątych
XVIIIwieku,wczasiewojnyrosyjsko-tureckiej),