Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Pracownicyumysłowiprzemysłuwdwudziestoleciumiędzywojennym
27
KwestiępochodzeniaspołecznegonaświetlaczęściowoopracowanieLandaua
dotyczącepracownikówumysłowychwarszawskiegoprzemysłumetalowego.Wy-
nikazniego9żezjawiskosamorekrutacjidozawodupracownikaumysłowegodo-
tyczyło42%pracujących.Pozostalirekrutowalisięzwarstwyrzemieślniczej
(14%)9kupieckiej(10%)9przemysłowców(12%)9wolnychzawodów(2%)iin.
Pochodzenierobotniczezaśmiało15%9achłopskie5%.Kluczowymproblemem
jest9jakrozkładałosiępochodzeniespołecznewzależnościodpozycjipracowni-
kówwzakładach.Odnotowujemywtymprzypadkuznamiennąprawidłowość.
Wyższestanowiskawhierarchiizawodowejzarezerwowanebyłyniemalwyłącznie
dladzieciwarstwuprzywilejowanych.Przykładowowkategoriikierownikówtech-
nicznychiinżynierówdzieciprzemysłowców9kupcówiwolnychzawodówstano-
wiłyponad43%(aichudziałwzatrudnieniuwynosił24%).Wtejkategoriinie
odnotowujemyanijednegodzieckachłopskiegoirobotniczego(łączniezmajstra-
mi)9mimożestanowilioni28%pracownikówumysłowych.Tosamodotyczykie-
rownikówwśródpersonelubiurowo-administracyjnego.Równieżżadnedziecko
robotniczeichłopskieniepełniłotejfunkcji.Na50osóbowykształceniuwyższym
42%stanowiłydzieciprzemysłowców9kupcówiwolnychzawodów928%dzieci
urzędników98%rzemieślników.Dziecirobotniczychimajstrówwtejkategorii
było8%9ażadnedzieckochłopskienielegitymowałosięstudiamiwyższymi.Mło-
dziludziewywodzącysięzatemztychdwóchnajliczniejszychgrupspołecznych9
wchodzącwszeregipracownikówumysłowych9zajmowaligłówniestanowiskapo-
mocnicze.Wkategoriipracownikówbiurowychpełnilifunkcjepomocniczychsił
wbuchalterii9kontrolerówczasu9rachmistrzówitd.Wśródpracownikówtechnicz-
nychnajczęściejbylimajstrami9technikamiiinnymipomocniczymipracownikami
technicznymi64.
BadaniaLandauadowodzą9żepracaumysłowawfabrykachbyładośćelitarna9
aspirowalidoniejprzedstawicielewyższychwarstwspołecznychitoonigłównie
obejmowalistanowiskakierownicze.Byłotozjawiskoszerszeistanowiłoskutek
selekcjimłodzieżydoszkółkształcącychnawyższympoziomie.Dośćpowiedzieć9
żenapoczątkulattrzydziestychna10tys.ludnościwkategoriinrobotnicyisłużba”
wszkołachśrednichbyło3598uczniów9wgrupiensamodzielni”-63929awkatego-
riinurzędnicy”-676989wszkołachwyższychodpowiednio:5911i162979zawodo-
wych-229891299i10297inauczycielskich-1191093i9293.Dominacjęurzędników
autorzyopracowaniatłumaczylitak:nzjawiskotojestzupełniezrozumiałe9bowiem
grupatastoinaznaczniewyższympoziomieumysłowymorazposiadawswejmasie
stosunkowowiększedochodyniż9powiedzmy9masadrobnegorolnictwairobotnicy.
Małyodsetekdziecikształcącychsięwgrupiesamodzielnychwynikaztego9żegros
tejgrupystanowiąwłaśniedrobnirolnicyirzemieślnicyoniskiejstopiedochodu
imniejszejdbałościowychowaniedzieci.Stądteżnapływztychsferdoszeregów
64L.Landau9Strukturapracyikwalifikacjepracownikówumysłowychwwarszawskimprzemyśle
metalowym9Warszawa19379s.10911924925.