Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IŻycieidzieła
19
pełnięgeograficznych,historycznychicodziennychfaktówdotyczącychpodstaw
wiedzyoczłowieku,ojegospołecznymotoczeniu,państwieikraju,[uzupełnio-
o]bogatąlekturęopisówzpodróżyorazodniesieńdohistoriiświata,biografii,
ba,dramatówipowieści.Wszystkietedalekoodsiebieoddzielonewątkizawierają
sięwpojedynczychpismach,takichjakRozważaniaouczuciupięknaiwzniosło-
ści.Wfilozofiikrytycznejwątkitezostanązaprezentowanewnowymświetle.
Historyczno-filozoficzneorazpolitycznepismaKantatuwłaśniemająswojekorze-
nie.Stądpochodząliczneobserwacje,przykłady,uwagi,wykorzystanenastępnie
wpismachetycznychireligijnych.Resztętychwykładówopublikowałwpóźniej-
szychlatachpodtytułemAntropologiawaspekciepragmatycznym.Topodstawo-
wezainteresowanieczłowiekiempogłębiłKantwfilozofiikrytycznej.Aledo
końcamógłonpisać:nfilozofianiejestniczyminnymaniżelipraktycznąwiedzą
oczłowieku”.Podstawowympytaniemfilozoficznymobejmującymwszystkieinne
problemybyło:nCzymjestczłowiek?”
Odpoczątkuprzynależałatutrzeciasfera,logiczno-metafizyczna.Jużw1755
rokuKantpisałopodstawowychzasadachpoznaniametafizycznego.Od1762roku
opublikowałznaczącerozprawyzlogiki.Stądjegodrogaprowadziłajużbezpo-
średniodofilozofiikrytycznej.Odrodzetejorazotym,dokądonawiedzie,-
dziemyjeszczepisać.
Obszaryzainteresowańiosiągnięciaprzedkrytycznychdziełnieozna-
czałyjeszczefilozofiiKantowskiej.Aledziękinimstałsięjednymznaj-
wybitniejszychfilozofówOświecenia.DoOświeceniaprzynależałswym
literackimjęzykiem,któryzarzuciłnastępnienakorzyśćjęzykaprzeni-
kliwego,gęstego,trzeźwego,rzeczowego.DoOświeceniaprzynależałteż
poprzezswójpięknydowcipiironię,pozbawionąfanatyzmuotwartośćna
myśliifakty,ruchliwośćostregomyślenia,którewciążnanowopoddaje
wwątpliwościwłasneprodukty,skłonnośćdodokonywaniadoświadczeń
wobrębiecałegoświataorazswójsceptycyzm,towarzyszącynigdynie-
gasnącejmiłościdometafizyki.