Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
KarlJaspersKant
Ostateczniezdecydowałem,żetekstprzekładupowinienwtymwypadku
respektowaćkryteriumwierności,nawetzacenęstylistyki.
NiekorygowałemteżwadliwychcytowańKantaaniostatecznienie
dodawałemdonichodnośników,uznając,żewichpominięciuJaspers
napewnomiałjakiśzamiar.DiegrońenPhilosophen,awtymrozdział
nKant”,niesłużydocelówszczegółowejanalizyhistoryczno-filozoficznej.
JeśliktośchciałbymimotoodnaleźćbrakująceodniesieniadodziełKanta,
powinienraczejzajrzećdooryginalnegotekstuJaspersaiodszukaćcyto-
wanefragmentywelektronicznymwydaniuAkademieausgabevonImma-
nuelKantsGesammeltenWerken(https://korpora.zim.uni-duisburg-essen.
de/Kant/verzeichnisse-gesamt.html),dokonującewentualnychkorektipo-
równań.Takiezadanieprzekraczałobyrolętłumacza,gdyżpodejmującje,
stałbysięonponiekądkrytykiemikomentatoremJaspersa.
SamamonografianieodnosisiędocałościmyśliKanta.Niektórepar-
tietejmyśliprezentowaneskrótowo,innych,jaknaprzykładKrytyki
praktycznegorozumu,wogólebrak.OstatniasystentJaspersa,HansSaner,
mówiłmi,żemistrzwręczniecierpiałtegodzieła,jakmożnasiędomyślać,
główniezewzględunazawartąwnimdialektykępraktycznegorozumu,
gdzieBóginieśmiertelnośćduszyuznanezaideeregulatywne.Dziś
większośćbadaczyKantauznaje,żenietoideeregulatywne,analogicz-
nedotych,któreznajdujemywKrytyceczystegorozumu.
Jakąwartośćmawięctakamonografiadlaczytelnika?Otóżjestona
formąbezpośredniej,osobistejrozmowyzJaspersem,któryujawnia,co
wfilozofiiKantauznajezanajważniejsze,cozanieudane,cozaprzesta-
rzałe-bezcieniapokorywobecwielkościmistrza,któregopoglądyko-
mentatormusinajpierwwiernieodtworzyć,adopieropoteminterpretować.
UJaspersaowoodtwarzanieiinterpretacjadokonująsięrównocześnie,
alebezuszczerbkudlawierności.Załączonenotatkizlekturyumożliwiają
zkoleiwglądwaparatbadawczykomentatora.
WjakimśsensiepunktemwyjściadoJaspersowskiejinterpretacjifilo-
zofiiKantajestprezentacjastanowisk,którefilozofiędezinterpretują.
nPsychologizm(alboantropologizm)uFriesa(doświadczeniepsycholo-
gicznejestpodstawąfilozofii),uLangego(antropologicznaorganizacja
jestapriori),uHerbarta;logicyzmuLaska(pierwszeństworelacjimate-
rialno-formalnych);metodologizmuCassirera(ograniczenieKantowskiej
myślidoteoriipoznania,którausprawiedliwiaprocedurynaukprzyrodni-
czychpoprzezswezałożenia);metafizycyzmuSchopenhauera(światjako