Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
WSTĘP
Natymjednakpolegadowodzonawtejpracynwyjątkowość”
Kanta,żeodrzucaonpowszechnieaprobowanąwjegoczasach
koncepcjęjudaizmujakonprzedsionka”chrześcijaństwa.Pozatym
zwymienionychprzezSchultegomyślicieli,omawianychwtej
pracy,tylkoLessingmożebyćzasadnieporównywanyzJoachimem
zFiore,teologiaKantazaśniestanowiwariantujoachimizmu,
leczmarcjonizmu.
ManfredKuehntwierdzizkolei,żeKant,ntakjakReimarus
iSemler,którzy,jaksięzdaje,nieróżniąsięwtymodwiększości
ówczesnychteologów”
9
,odmawiajudaizmowimoralnościincałko-
wicie”usuwagozchrześcijaństwa.KantiprofesorteologiizHalle
JohannS.Semlerróżnilisięjednakwtympunkcieodwspółcze-
snychimteologówifilozofów.Cowięcej,Kantbyłnatympolu
radykalniejszyodSemlera:toon(anieSemler)całkowicie
odciąłchrześcijaństwoodjegożydowskichkorzeni.Dotegosta-
wianieReimarusawtowarzystwieKantaiSemlerawtymkontek-
ściejestniewłaściwe,tenostatnizareagowałbowiemwyraźnym
sprzeciwemnaswoiste,aczkolwiekżyczliweobejściesięReimarusa
zjudeochrześcijańskątradycją
10
.Przekonanieobiernejnabsorpcji”
przezKantaantyjudaistycznychidei,zktórymimiałonstyczność,
podzielateżLawrencePasternack.WedługniegonKantewident-
nieakceptujeklasycznąchrześcijańskąpolemikęzjudaizmemjako
kultempustegolegalizmu”orazwpisujesięwnarrację,historycznie
propagowanąprzezKościółkatolicki,zgodniezktórąjudaizmjest
9
M.Kuehn,Kant’sJesus[w:]Kant’sReligionwithintheBoundariesofMere
Reason.ACriticalGuide,red.G.E.Michalson,NewYork2014,s.166,169.
10
Przeznjudeochorześcijaństwo”rozumiemtutajniegrupęchrześcijan
wywodzącychsięzŻydów,leczówopisanywcześniejzwiązekjudaizmuzchrze-
ścijaństwem.Tam,gdziemowaotymzwiązku,niekiedydlawygodyużywam
terminunjudeochrześcijaństwo”.Znaczeniejakieprzypisujętemuterminowijest
wprawdzieprojektujące,alewciążmieścisięwtrzeciej-najszerszej-charak-
terystycejudeochrześcijaństwapodanejprzezJeanaDanielou,zgodniezktórą
nmożna[ł]nazwaćjudeochrześcijaństwempewnąformęchrześcijańskiejmyśli
[ł],którawyrażasięwramachzapożyczonychzjudaizmu”(J.Danielou,Teologia
judeochrześcijańska,przekł.S.Basista,Kraków2002,s.21).
