Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Kapitałkulturowy
rozumiepojęciestatusu,określającjejakoaspektsymbolicznylubwy-
miarstrukturyklasowej.Wcześniejpodobnekrytykianalizyzwiązkówpo-
łożeniaklasowegozkonsumpcjąkulturowączyniłokilkuinnychautorów.
StanleyLiberson(1992)uważał,żewynikistosunkowoprostychbadań
ilościowych,omawianeprzezBourdieuwDystynkcji,nieupoważniałygo
dowyciągnięciawieluwniosków,ponieważróżnicepomiędzypreferencja-
miwyróżnionychprzezBourdieuklasspołecznychbyłyczęstobardzonie-
znaczne.Całynurtwspółczesnychpracdowodzi,żeprostezależnościpomię-
dzypozycjąklasowąawyboramikulturowymi,nawetjeśliistniałyjeszcze
wlatach70.,gdybadałjeBourdieu,obecniezacierająsięcorazbardziej.
PostawionoprzedewszystkimtezęowykształceniusięDwszystkożerne-
go”konsumentakultury(najwyraźniejpokazanotonaprzykładzieanalizy
gustówmuzycznych),którytypowyjestdlawyższychpozycjispołecznych.
Oboktegokompetentnegowzakresiekulturywysokiejipopularnej,funk-
cjonujetradycyjnytypDjednogatunkowy”,bardziejcharakterystycznydla
przedstawicieliwarstwniższych(np.PetersoniSimkus,1992;Bryson,
1997,czyCoulangeon,2003).Innymisłowy,krytycyBourdieutwierdzą,
żewspołeczeństwachzachodnich,powejściuichwepokęponowoczes-
ną,doszłodoznaczącejindywidualizacjikonsumpcjikulturowejianaliza
Bourdieu,jeślimamiećjeszczejakiśsens,musioperowaćowielebardziej
wyrafinowanymimodelamispołeczeństwaniżprosteschematyklasowe.
Opiniekrytycznewpisująsię,wdużymstopniu,wgłównynurttrwającej
odkilkudziesięciolecidebatynadzałożeniamianalizystrukturyspołecz-
nej.Zaszczególniecharakterystycznyuznaćmożnawątekrozbudowypro-
stejMarksowskiejlogikiklasowejpoprzezpowrótdorozważańMaxaWe-
beraijegowielowymiarowegomodelustrukturyspołecznej.WPolsceten
wątekrozważańmatakżedługąhistorię,wktórąwpisująsięm.in.prace
WłodzimierzaWesołowskiego(np.1966),wskazującegonakonieczność
rozróżnieniastrukturyklasowejdefiniowanejprzezczynnikiekonomiczne
odstratyfikacjispołecznejdefiniowanejprzezwskaźnikiprestiżulubsyn-
tetycznywskaźnikpozycjispołecznej.Jakwidaćnaprzykładziedebatna
tematmodeluBourdieu,rozważaniateniestraciłynaaktualności,bojak
wskazujewielubadaczy,podziaływarstwoweistniejąnadal,nawetjeśli
sądziśsłabiejzdefiniowaneniż100lattemu,słabiejnormatywniesank-
cjonowanei,ogólnierzecbiorąc,bardziejukryte.Rolawopisiezachowań
kulturowychokazujesięjednakniezastąpiona,copokazujeprzykładre-
gionuEuropyŚrodkowejiWschodniej.
3.KapitałkulturowywEuropieŚrodkowejiWschodniej
Swójsystemopisuświataspołecznegowkategoriachkapitałów
iprocesówkonwersji,awięcwymianypomiędzynimi,Bourdieurozwi-
nąłprzedewszystkimpoprzezanalizęspołeczeństwafrancuskiegoijego
przemianhistorycznych.Zwracałon,coprawda,uwagęnato,żepoza
Francjąopisywaneprzezniegomechanizmymogądziałaćodmiennie(np.
