Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
jesttoDcywilizacjakonsumpcji”,prowadzącajedyniedokształtowaniapostaw
D[...]które-jakzauważaJózefŻyciński-niszcząwrażliwośćnaideały,tworzą
zaśświatsztucznychpotrzebwzmagającychdalsząkonsumpcję.Manipulując
tymświatem,możnatworzyćsiećuzależnień,wktórychwcześniejszyhomo
sapienszmieniasięwzwierzękonsumujące”1.Jakijestówświatkonsumpcji
wrzeczywistości?Jakmożnagoopisać,nieprzyjmującapriorizałożenia,iż
stanowionźródłowszelakiegomożliwegozła?
Moimcelembyłapróbazrozumieniaiopisaniabardzoistotnego,bowdu-
żejmierzedominującego,zjawiskaspołecznegoprzełomuwieków,jakimstaje
sięwszechogarniającapostawakonsumpcjonistyczna,światkonsumpcji,czy
jakchcąinniDcywilizacjakonsumpcji”.Koniecznośćspojrzenianatozjawisko
przezpryzmataksjologii,spojrzeniawolnegoodprzedwstępnychzałożeńupa-
trującychwnimźródławszelkiegozła,wydajesięprzedsięwzięciemkoniecz-
nym.Dopieropoprzeprowadzeniutegotypuprzedsięwzięciamożnaewentu-
alniepodejmowaćpróbyszukanianowychdrógwyjściazobecnegostanu.
Drugądziedzinąwartości-dominującąwaksjosferzeżyciaspołecznego-
sąwartościabsolutne.Podichpojęciem,najogólniejrzeczujmując,rozumiem
tewartości,októrychwFajdrosie-jakowartościachzapewniającychosią-
gnięcieczłowiekowijegoczłowieczeństwa-wnastępującychsłowachpisał
Platon:DPrzyrodzonąmająskrzydłasiłę,to,cociężkiepodnieśćwgórę,wnie-
bogdziebogówrodzinamieszka.Żadneciałoniemawsobietyleboskiego
pierwiastka,coskrzydła.Aboskipierwiastek-topiękno,dobro,mądrość
iwszystkietympodobnerzeczy”2.TęsferęwartościokreślarównieżPlotyn,
twierdzącwEnneadach,żedobrojesttymD[...]odczegowszystkozawisłoiku
czemuzmierzająwszystkieistnienia,ponieważzniegobiorąpoczątekiponie-
ważgopotrzebują,podczasgdyononiemażadnychbraków,wystarczasobie
iniczegoniepotrzebuje,jestmiarąwszystkichrzeczyikresem,jestBogiem,
którywydałzsiebieumysłisubstancjęiduszęiżycieidziałaniepoświęcone
umysłowi”3.Wtensposóbzostałwyznaczonykrągwartościautonomicznych
iabsolutnych.
Wtympierwszymkręgurozstrzygnięćaksjologicznychpozostajerównież
tomistycznakoncepcjaDprawanaturalnego”,pojmowanegojakostworzony
wczłowiekunormatywnyobrazodwiecznegoprawaboskiego,azwerbalizowa-
negojakonajwyższazasadamoralnabrzmiąca:Ddobronależyczynić,azłauni-
kać”.Jesttozasadaimperatywna,którasamawsobie,alerównieżwynikające
1J.Życiński,Konsumencizpustyni,DNewsweek”,2VI2002r.,s.120.
2Platon,Fajdros,246DE;Warszawa1958,s.72.ZgodniezoryginałemDrozum”wi-
nienbyćtłumaczonyjakoDmądrość”.Por.W
.Stróżewski,Istnienieiwartość,Kraków1981,
przypis3dorozdziałuTranscendentaliaiwartości,s.337.
3Plotyn,Enneady,I,8,2,Warszawa1959,t.I,s.120.
