Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
gorialnych.Itaknp.najednympoziomiestojąnazwywykonawcówczyn-
nościinazwyczasu,podczasgdyobiekategoriedzielinietylkoilośćdery-
watów,aleprzedewszystkimjakość.Nazwywykonawcówczynnościmają
wyraziste,sobietylkowłaściweformanty,tymczasemnazwyczasuzajmują
wsłowotwórstwiepozycjęmarginalną–małoich,brakrównieżnacechowa-
niaformalnego”
52
.
Relatywnośćpojęciakategoriigramatycznej,wynikającazarównozuwa-
runkowańbadawczych,jakiobowiązującegowdanymokresieparadygma-
tubadawczego,wpływawmniemaniuautorkinapojmowaniekategorii
słowotwórczej.Dlacelówopisudiachronicznegoprzyjmujeonakryterium
byciazbioremelementówoprzypisanejimkonkretnejwspólnejfunkcjijako
nadrzędnywyznacznikkategorialnościsłowotwórczej,bezwchodzenia
wszczegółoweanalizynaturyteoretyczno-metodologicznej–jesttomyśle-
nieumożliwiająceobiektywnąinterpretacjęderywatuniezależnieodobo-
wiązującegoparadygmatunaukowego.Interpretowaniehistorycznychre-
prezentantówkategoriinazwnarzędzi(nawetpouświadomieniusobieich
nieprzystawalnościdobadańhistorycznosłowotwórczychipróbachluźnej–
uogólniającejwstosunkudometodologicznychkanonów–interpretacjitej-
żeleksyki)napodstawiekoncepcjirólsemantycznychniebędzieprowadzić
dokonstruktywnychi–conajważniejsze–uniwersalnychwstosunkudo
omawianejkategoriiwniosków.
Jeśliwarunkiemwyodrębnienia(anastępnieopisu)danegoderywatu
ocharakterzeinstrumentalnymjestkontekst,dziękianaliziektóregowy-
krywamywstrukturzesyntaktyczno-semantycznejczasownikamotywują-
cegopozycjęargumentuinstrumentalnego,topełnaiwiarygodnaocenafak-
tu,czydanyderywatnależydogrupynazwnarzędzi(derywowanychod-
czasownikowo),czywarunkówinstrumentalnościwynikającychzestruktu-
rysemantycznejczasownikamotywującegoonniespełnia,jestniemożliwa
wodniesieniudoczęścileksykihistorycznejzracjibrakuwystępowaniata-
kiejliczbykontekstów,któreumożliwiłybybezpośrednieporównaniezeso-
bąnietylkojednostek,jakiezróżnychpowodów(wzależnościodpunktu
widzeniaiprzyjętychzałożeńinstrumentalności)gotowibylibyśmywłączać
wobrębnominainstrumenti,aleitakich,wobecktórychniedałobysięjedno-
znaczniestwierdzićwystępowaniamotywacjisemantycznejiformalnej.
Ztychsamychprzyczyndefinicjakategoriisłowotwórczej,przedstawio-
naprzezK.Kleszczowąnapotrzebyopisukategoriinazwnarzędzia–czyli
taka,któradopuszczaodejścieodstrukturalistycznegodogmatuiobligato-
1111111
52
Ibidem.
23
