Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Ideakolonializmukulturowego:projektyartystyczneikonteksty
ekonomiczno-polityczne
WpierwszymdziesięcioleciuXXwiekuwłoskikinematografwykroczyłjużpozagranice
PółwyspuApenińskiegoiotaczającychgowyspizyskałznacznąsławęwEuropieoraz
wAmerycePółnocnejiPołudniowej.Jegoprzyjazddonajwiększychstolicnaróżnych
kontynentachniemiałjednakwyłącznietriumfalnegocharakteru.Uznanieświatowej
publicznościzdobywałpowoli.Ogromnywpływnajegorozwójwywieraływstrząsy
społeczneipolitycznewewnątrzkrajuorazcorazbardziejzaostrzającasięwojna
handlowa,którąprowadziłyzesobąpaństwawchodzącenadrogęintensywnej
industrializacjiiprodukcjirolnej.Eksport„ruchomychobrazów”realizowanych
wmanierze
tipicoitaliano
odbywałsięwwarunkachniemalniekontrolowanej
konkurencjimiędzywielomamanufakturamikinematograficznymi.Pozatymstyl
narodowysztukiekranowejkrystalizowałsięwszczytowymokresiewłoskiego
dekadentyzmuiwatmosferzenerwowegoposzukiwaniatakichtematówiform
ekspresji,którewspółbrzmiałyzpolitycznymiteoriamikolonialnegoimperializmu,
głoszonymiprzezkolejnerządy.NaszczęścieopopularnościXmuzydecydowały
tłumyprostychludzi.Wwielukrajachpublicznośćgorącooklaskiwaławłoskie
„monumentalne”obrazyekranoweidramatysalonowe.Zagranicącieszyłysięone
bowiemcorazwiększymzainteresowaniem.RównieżwItalii,wwypełnionychsalkach
kinowychijarmarcznychbudach,widzowiezprzyjemnościąulegalimarzeniom
oegzotycznymiluksusowymświecie.WprzededniuIwojnyświatowejkinowłoskie,
pomimoróżnychniesprzyjającychokolicznościnaturyekonomiczno-politycznejiwielu
niepowodzeńartystycznych,skutecznieumacniałoswojąwysokąjużpozycję
nakulturalnejmapieświata.
Wlatach1900–1904nicjednakjeszczeniezapowiadałonarodzinnowej,potężnej
„fabrykisnów”naPółwyspieApenińskim.Wrepertuarachobjazdowychteatrzyków
imiejskichkinematografównadaldominowałyLumière’owskiescenyz„życia
nagorąco”izabawne,fantastyczne,fabularyzowanefilmikiGeorges’aMélièsa.
Projekcjomtowarzyszyłamuzykazgramofonu(np.w1900rokuSalvatoreSpina
nazywałorganizowaneprzezsiebiepokazyprzedstawieniami„fonoteatrografu”),
wprzerwachwystępowalitelepaci,prestidigitatorzyifakirzy(tegotypuspektakle
reklamowanonapisamiwrodzaju
Tournéeinternationaledesgrandesattractions
scientifiquesduprof.A.Majeroni
,otaczającjeaurąnaukowejtajemniczości)oraz
wędrowniaktorzyiakrobaci,odgrywającyzwyklescenkiopartenafrywolnych
francuskich
pochades
1.Włosi,bardzowrażliwinasferężyciazwiązanąz
mascolinità
(męskością),bywalinaderczęstona„czarnychwieczorach”,odsłaniającychsekrety
alkowyróżnychdam,cowzbudzałooburzenieksiężyiurzędnikówmiejskich,stojących
nastrażyoficjalnych,łagodnychzresztą,normetycznychiprzepisówkarnych.
Oczywiście,niezabrakłowprogramachaktualności,którerealizowalizazwyczaj
anonimowifrancuscyoperatorzy.Towłaśniedziękiichdziennikarskiejskrupulatności
widzowiemoglizobaczyćw1901rokuscenyzpogrzebuGiuseppeVerdiego,twórcy
popularnychwkrajuoperheroicznych,awlatachnastępnychujrzećtragiczneskutki
