Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Przyjazdkinematografu(1896–1900)
NarodowezjednoczenieWłochnastąpiłow1870roku,alemłodepaństwo
–obejmująceziemie,którymiwładalijeszczeniedawnoniemieccycesarze,galijscy
władcyipapieże–przezkilkanastępnychdziesięcioleciborykałosięzbardzo
poważnymiproblemamispołeczno-polityczno-ekonomicznymi.Odtegoczasubowiem
bieghistoriiPółwyspuApenińskiegoiotaczającychgowyspwyznaczałygłówne
ideologie,postulującescalenieróżnorodnychobyczajów,tradycjiijęzyków.
SkomplikowanąsytuacjęwewnętrznąkrajutrafniecharakteryzowałysłowaMassima
d’Azeglio,pisarzaibojownika
Risorgimenta:
„Włochypowstały,trzebajeszcze
stworzyćWłochów(
Fattal’Italia,bisognafaregliitaliani
)1.Temucelowisłużyćmiała
m.in.koncepcjarządówAgostinaDepretisa,któryobjąłurządpremieraw1876roku,
opartanatzw.
trasformismo,
czylizamianieniezwyklezróżnicowanychpoglądów
społeczno-politycznychnawmiaręjednolitysystemwładzypragmatycznej,który
gwarantowałbyskutecznieciągłośćwszechstronnegorozwojupaństwa.
Chociażgospodarkarozwijałasięstopniowo,Włochyosiągaływówczaszaledwie
trzeciączęśćdochodunarodowegoFrancji.Jeszczewiększydystansdzielił
jeodwynikówekonomicznychimperiumbrytyjskiego.Wpierwszychrządachzasiadali
właścicieleziemscyorazprzedstawicielewolnychzawodów,którzydbaliprzede
wszystkimointeresybogatejelityspołeczeństwa.Jejwpływzaśnażyciekraju
wzrastał,wmiaręjakpolitycywłoscyskutecznieograniczaliprotekcjonistyczne
nastawieniewielkichmocarstwwobechandlowejekspansjimłodegopaństwa.Nowa
politykacelnaułatwiałakoncentracjękapitałuwtakichdziedzinachprodukcjijak
zbrojeniawojskoweiprzemysłciężki.Nicwięcdziwnego,żeniecointensywniejszypod
konieclatosiemdziesiątychprocesindustrializacjipółnocnychregionówkraju,który
zapoczątkowałrównieżzjawiskokooperacjifinansowo-gospodarczej,stworzył
podwalinypaństwowejpolitykikolonialnej.JednakzagarnięcieErytrei,opanowanie
wybrzeżaSomaliiinarzucenieprotektoratuEtiopiibardzomocnozwiększyłowydatki
wojenne,cowrezultaciepogłębiłojeszczekryzysgospodarczywciążprzecież
rozbitegowewnętrzniepaństwa2.
Pozatymmetodamipolitykikolonialnejnieudałosięrozwiązaćproblemów
antagonizującychróżneklasyigrupyspołeczno-zawodowe.Ponad70%ludzinie
umiałoczytaćipisać.Wrozwijającychsiędynamiczniemiastachwładzelokalne
przeznaczałyjedynieniewielkiesumynarozbudowęszkółoraznawalkę
zanalfabetyzmem.Równieżogromnykontrastekonomiczny,zwłaszczamiędzywsią
amiastem,potęgowałjeszczebardziejpodziałWłochnacorazbogatsząPółnoc
ibiedniejszeregionyPołudnia,gdziedominowałaprawdziwiefeudalnastruktura
społeczna.Ztejdychotomiiekonomicznej,którejgranicaprzebiegaławokolicach
Rzymu,uwarunkowanejzresztąsilnieróżnicamigeograficznymi,cywilizacyjnymi
ikulturowymi,wyrastałysprzecznościstanowiącezarzewiewielukonfliktów
wewnętrznych,powodującychcorazgłębszerozwarstwieniespołeczeństwa.
Niezadowolenieubogichmieszkańcówmiastiwsiszybkodałoosobieznaćwobydwu
częściachkraju.W1893rokugwałtownycharaktermiaływystąpieniarobotników
