Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
należyprzyjrzećimsiębliżej.JużnastępcaAsparuchabułgarskichanTerbel
(6951715)występujeztytułemnarchont”nasłynnymreliefie,znanymjako
nJeździecMadarski”
20
.Nainnejinskrypcjiczytamy:nPresian1zmocyBoga
archontlicznychBułgarówposłałkavchanaIsbula,któremuprzydzieliłwojska,
ičirguboljaraikanaboljarakulubra,kavchanzkoleinaSmoleńców”
21
.Interesu-
jącejesttuokreśleniePresiana(Persian-Zwinica)jakoarchontazmocyBoga,
gdyonsamjestpoganinem
22
.ObokgłównegochanaPresiana,określonegojako
narchont”wystąpiłtubułgarskiterminnkavchan”.Tointeresująceświadectwo
przenikaniaterminówgreckichibułgarskichorazkulturyireligii
23
.Jakoar-
choncinainskrypcjachwystępująMalamir
24
,Borys
25
,Symeon
26
iOmurtag
27
.
Przykładowo,nainskrypcjispisanejpogrecku,odkrytejwBallsh(Balsi)wAl-
banii,datowanejna866rokodnajdujemyimięBorysaztytułemnarchonBouga-
rias”
28
.InskrypcjeteświadcząobardzowczesnymzaadaptowaniuprzezBułga-
rówtytułuarchonta,aleteżotrwałymjegoużyciu.Identycznywręcz,jeślicho-
dziotytulaturę,zapispojawiłsięnapieczęciachBorysa1pochrzcienoszącego
imięMichał.Nakażdymzeznanychegzemplarzywidniejenapis:nBogarodzico
111111111
20
Inskrypcjeprabułgarskie.Testimonia106,s.10.В.Б
ЕШЕВЛИЕВ
:Прабългарскиепи-
графскипаметници.София1981,s.78n.TakżeuNikeforaPatriarchy,TerbelwładcaBułgarów
określonyjestjakoarchontBułgarów:NikephorPatriarcha.Testimonia103,s.127i128;CSHB,
s.41n.ZkoronacjącesarskąTerbelaizapewnejegoambicjamipolitycznyminależywiązaćoło-
wianąpieczęć(bullę),naktórejprzedstawionyzostałzinsygniamicharakterystycznymidlabizan-
tyńskichbasileusów.Narewersiebulliznajdujesięgreckinapis:nBogarodzicowspomagajkesara
Terwela”.В.Б
ЕШЕВЛИЕВ
:Прабългарскиепиграфскипаметници…,s.154;Й.Ю
РУКОВА
:
ОловенпечатнаТервел.nНумизматика”1978,№2,s.319.
21
Testimonia106,s.10.
22
Podobniewżywocieśw.BłażejazAmorionnazywasięBorysa1narchontzłaskiboga”.
Jegobojarowiewystępujątampodnazwąnetnarchowie”.Żywotśw.Błażeja,cap.10.Testimonia
106,s.334;GIBI,T.5,s.16.Wtejsprawie:Г.Б
АКАЛОВ
:Средновековниятбългарски
владетелł,s.94n.
23
П.Д
ОБРЕВ
:Прабългарите.Произходезикикултура.София1991,s.1891pokazuje
naprzykładziepieczęciTerwełanakładaniesięwyobrażeńreligijnych.C.Stepanovwysunąłkon-
cepcjęprzenikaniasięwątkusakralnegoiświeckiegowrodzimychwyobrażeniachreligijnych
Bułgarów.Przykładowo,uznaje,żewładcybułgarscypełnilifunkcjekapłańskie.Opieratona
przekazieTheofanesaozłożeniuprzezKrumaofiarbogomnanadmorskiejłącepodZłotymi
Wrotami.Ц.С
ТЕПАНОВ
:ВластиавторитетвранносредновековнаБългария(VII1ср.IXв.).
София1999,s.77.
24
Г.Б
АКАЛОВ
:Средновековниятбългарскивладетелł,s.90n.
25
nOchrzciłsięzmocyBogaarchontBułgariiBorysnazwanyimieniemMichał[ł]”.Testi-
monia106,s.10n.
26
nSymeonzmocybogaarchontBułgarów”.Testimonia106,s.12.
27
nKanSybigiOmurtagnaziemigdziesięurodziłjestarchontemzmocyBoga”.Testimonia
106,s.12.OtytulekanSybigipor.T.S
TEPANOV
:TheBulgartitleKANAΣYBIΓI:reconstructing
thenotionsofdivinekingshipinBulgaria,AD8221836.nEarlyMedievalEurope”,Vol.10:2003,
No.1,s.1119.
28
В.Б
ЕШЕВЛИЕВ
:Прабългарскиепиграфскипаметници…,s.87n.
~24~
