Koabitacja w systemie politycznym V Republiki Francuskiej

Łukasz Jakubiak

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-233-2928-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania:

2010

Liczba stron:

228

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Jakubiak, Łukasz. Koabitacja w systemie politycznym V Republiki Francuskiej. Red. . Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010, 228 s. ISBN 978-83-233-2928-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Jakubiak, Ł.

T1 Koabitacja w systemie politycznym V Republiki Francuskiej

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

PP Kraków

YR 2010

SN 978-83-233-2928-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 2543, author = "Jakubiak, Łukasz", editor = "", title = "Koabitacja w systemie politycznym V Republiki Francuskiej", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego", year = "2010", address = "Kraków", isbn = "978-83-233-2928-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Jakubiak, Łukasz

ED -

TI - Koabitacja w systemie politycznym V Republiki Francuskiej

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

CY - Kraków

PY - 2010

SN - 978-83-233-2928-2

ER -

Netografia (standard APA):

Jakubiak, Łukasz. Koabitacja w systemie politycznym V Republiki Francuskiej [baza danych online] Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010 [dostęp: 22 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/koabitacja-w-systemie-politycznym-v-republiki-francuskiej-lukasz-jakubiak-2543.

Francja, systemy partyjne, koabitacja

O wartości i aktualności tematyki podjętej w monografii dr. Łukasza Jakubiaka zadecydowało kilka czynników. Za zasadnością studiów rozpoznających funkcjonowanie instytucji ustrojowych we współczesnych państwach demokratycznych – i okresow...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-233-2928-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania:

2010

Liczba stron:

228

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wykaz skrótów10
Wstęp12
Rozdział 1. System konstytucyjny V Republiki jako prawno-ustrojowe podłoże koabitacji20
1.1. Geneza przemian ustrojowo-politycznych 1958 r20
1.1.1. Założenia ustrojowe i praktyka polityczna IV Republiki20
1.1.2. Kryzys algierski i powrót do władzy gen. Charles'a de Gaulle'a24
1.2. Podstawowe założenia ustrojowe konstytucji V Republiki26
1.2.1. Konstytucja V Republiki jako wyraz kompromisu pomiędzy odmiennymi koncepcjami ustrojowymi26
1.2.2. Koabitacja w świetle idei ustrojowych twórców nowej konstytucji31
1.3. Struktura i kompetencje naczelnych organów państwa32
1.3.1. Pozycja prezydenta Republiki w strukturze władz publicznych32
1.3.2. Pozycja rządu w ramach dualistycznej struktury władzy wykonawczej46
1.3.3. Pozycja parlamentu wobec organów władzy wykonawczej54
1.3.4. Reforma ustroju V Republiki w świetle prac komitetu Édouarda Balladura oraz przepisów ustawy konstytucyjnej o modernizacji instytucji V Republiki z 23 lipca 2008 r59
1.4. Koabitacja a francuski model semiprezydencjalizmu w świetle przepisów konstytucji V Republiki66
Rozdział 2. Praktyka sprawowania władzy w warunkach politycznej jednorodności egzekutywy (do 1986 r.)70
2.1. Ewolucja systemu partyjnego V Republiki i jego wpływ na kształt sceny politycznej70
2.1.1. Ewolucja systemu partyjnego w kierunku modelu dwublokowego70
2.1.2. Kształtowanie się czterech nurtów polityczno-doktrynalnych w systemie partyjnym73
2.2. Praktyka sprawowania władzy w pierwszych latach istnienia V Republiki (1958-1962)74
2.2.1. Rząd Michela Debrégo74
2.2.2. Rząd Georges'a Pompidou77
2.3. Praktyka sprawowania władzy w wyniku przekształceń ustrojowo-politycznych z 1962 r81
2.3.1. Okres prezydencjalizmu (1962-1974)81
2.3.2. Okres prezydencjalizmu zracjonalizowanego (1974-1981)90
2.3.3. Okres rządów lewicy (1981-1986)98
Rozdział 3. Układ partyjny w izbach parlamentu i jego wpływ na wystąpienie i przebieg koabitacji108
3.1. Rezultat wyborów parlamentarnych jako czynnik warunkujący wystąpienie koabitacji108
3.1.1. Nowe tendencje w rozwoju systemu partyjnego od lat 80. XX w108
3.1.2. Wybory parlamentarne z 16 marca 1986 r113
3.1.3. Wybory parlamentarne z 21 i 28 marca 1993 r116
3.1.4. Wybory parlamentarne z 25 maja i 1 czerwca 1997 r119
3.2. Znaczenie większości parlamentarnej w świetle relacji pomiędzy parlamentem a organami władzy wykonawczej123
3.2.1. Rola ustrojowo-polityczna większości w Zgromadzeniu Narodowym123
3.2.2. Rola ustrojowo-polityczna większości w Senacie134
3.3. Rada Konstytucyjna jako arbiter w stosunkach pomiędzy większością a opozycją w izbach parlamentu140
3.3.1. Działalność Rady Konstytucyjnej w okresie poprzedzającym wystąpienie pierwszej koabitacji140
3.3.2. Rada Konstytucyjna w warunkach koabitacji143
Rozdział 4. Układ relacji pomiędzy organami władzy wykonawczej w warunkach koabitacji150
4.1. Okres pierwszej koabitacji: François Mitterrand - Jacques Chirac (1986-1988)150
4.1.1. Rola organów władzy wykonawczej w świetle "parlamentarystycznej" wykładni konstytucji V Republiki150
4.1.2. Konfl iktowy wariant koabitacji a stosunki pomiędzy organami władzy wykonawczej157
4.1.3. Polityka zagraniczna i obronna jako sfera aktywności obu ośrodków egzekutywy162
4.2. Okres drugiej koabitacji: François Mitterrand - Édouard Balladur (1993-1995)168
4.2.1. Przesłanki konsensualnego charakteru relacji pomiędzy prezydentem Republiki a premierem168
4.2.2. Przebieg koabitacji a realizacja programu rządowego w polityce wewnętrznej171
4.2.3. Relacje pomiędzy prezydentem Republiki a rządem w sferze realizacji polityki zagranicznej i obronnej175
4.3. Okres trzeciej koabitacji: Jacques Chirac - Lionel Jospin (1997-2002)181
4.3.1. Pozycja organów władzy wykonawczej w perspektywie pięcioletniego okresu koabitacji181
4.3.2. Realizacja programu rządowego w polityce wewnętrznej a stanowisko prezydenta Republiki189
4.3.3. Rewizja konstytucji ustanawiająca pięcioletnią kadencję prezydenta Republiki192
4.3.4. Przebieg współpracy pomiędzy organami władzy wykonawczej w polityce zagranicznej i obronnej197
4.4. Pozycja polityczna prezydenta Republiki i premiera a społeczny odbiór koabitacji200
Zakończenie206
Bibliografia214

znalazłouznaniewdoktrynieiposługiwaniesięnimuznaćnależyzauprawnione.

Wpolskiejliteraturzeprzedmiotuużywasięnajczęściejspolszczonejwersjipojęcia

cohabitation,pisząco„kohabitacji”7lubteżo„koabitacji”8.Wpracyzdecydowano

sięnawybórostatniegozprzedstawionychterminów.Wymienniestosowanejest

takżewystępującewliteraturzeokreślenie„współistnienieinstytucjonalne”(coexi-

stenceinstitutionnelle)9.

Celempracyjestanalizakoabitacjijakozjawiskanietylkowarunkowanego

wielomaczynnikamiustrojowymiipolitycznymi,aletakżemodyﬁkującegome-

chanizmyfunkcjonowaniasystemupolitycznego10.Wpiśmiennictwiefrancuskim

wskazujesięnawystępowaniepodrządamikonstytucjiz1958r.okresów„pre-

zydencjalistycznej”i„parlamentarystycznej”interpretacjijejnajważniejszych

artykułów11.Pierwszyzwyróżnionychsposobówwykładniobowiązujedefacto

wwarunkachpolitycznejzgodnościprezydenta,rząduiwiększościparlamentarnej.

Znaczeniepodstawowedlapraktykiprezydencjalizmunależyprzypisaćkoncep-

cjomustrojowymorazosobowościgen.Charles,adeGaulle,a,pierwszegoprezy-

dentaVRepubliki.Wykładnia„parlamentarystyczna”byłanatomiastdokonywana

wukładziekoabitacji.Zamierzeniembadawczymjestwykazanie,żewspółistnienie

instytucjonalnedostarczadowodówświadczącychnietylkoozerwaniuzdotych-

czasowymmodelemfunkcjonowaniaustroju,aletakżeowystąpieniuelementów

kontynuacji,aprzeztoopodobieństwachłączącychfazy„efektuwiększościowego”

(efetmajoritaire)12zokresamikoabitacji.Oznaczato,żewykładni„parlamenta-

rystycznej”niemożnaujmowaćwkategoriachcałkowitegozredukowaniapozycji

głowypaństwadoramwyznaczonychprzepisamikonstytucji.

7J.Baszkiewicz,Francja,WydawnictwoTRIO,Warszawa1997,passim.

.Skrzydło,UstrójpolitycznyFrancji,PWN,Warszawa1992,passim.

9C.-AColliard,LespouvoirsduPrésidentdelaRépubliqueencasdecoexistenceinstitutionnelle(mars

1986–mai1988),„RevueduDroitPublicetdelaSciencePolitiqueenFranceetàl,Etranger”1989,nr6,

s.1565-1605;E.Popławska,InstytucjaprezydentawsystemiepolitycznymVRepublikiFrancuskiej,Wydaw-

nictwoSejmowe,Warszawa1995,s.237–266.

ProblembrakupolitycznejtożsamościprezydentaiwiększościZgromadzeniaNarodowegorozważano

wśrodowiskufrancuskichkonstytucjonalistówjużwlatach70.,wperspektywiemożliwegozwycięstwa

lewicywwyborachparlamentarnychw1978r.Zob.szerzej:O.Duhamel,LaConstitutiondelaV

République

etl,alternance.Etudedesconséquencesconstitutionnellesd,unantagonismeentrePrésidentdelaRépublique

etAssembléenationale,„Pouvoirs”1977,nr1,s.47–71.

11Pojęciatesąwytworemfrancuskiejdoktrynyprawakonstytucyjnego.Wskazująonenamożliwość

zróżnicowanegoodczytanianajważniejszychprzepisówkonstytucyjnychuzależnionegoodaktualnego

układusiłnasceniepolitycznej.Gdyszefpaństwa,rządorazwiększośćparlamentarnareprezentujątosamo

skrzydłoscenypolitycznej,prezydentpozostajeczynnikiemdominującymwstrukturzewładzpublicznych,

aprzepisykonstytucjisąinterpretowanewsposóbuwydatniającyjegorolęustrojową.Wwarunkach

koabitacjinastępujeodmiennerozłożenieakcentów,awiększeznaczeniezyskujepremierwrazzrządem,

dysponującypoparciemwiększościparlamentarnej.JakpiszeJ.Foyer,zgodniezwykładnią„prezydencjali-

styczną”szefpaństwafaktycznierządzi(gouverne).Wedługinterpretacji„parlamentarystycznej”prezydent

jużtylkoprzewodzi(préside).Zob.J.Foyer,Preface,[w:]F.Rouvillous(red.),op.cit.,s.7–9.

12Termintenwefrancuskiejliteraturzeprzedmiotujestużywanynaokreśleniesytuacji,wktórejpre-

zydent,rządiwiększośćparlamentarnawywodząsięztegosamegoobozupolitycznego.Wtakiejsytuacji

następujeutożsamieniewiększościwyborców,którzyudzielilipoparciaurzędującemuszefowipaństwa

zwiększością,któraoddałaswojegłosynaugrupowaniatworzącetrzonwiększościparlamentarnej.

Brak wyników

Koabitacja w systemie politycznym V Republiki Francuskiej

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra