Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałII.Formypopełnieniaprzestępstwa
Art.15
SAwKrakowiez25.10.2012r.,IIAKa169l12,LEXnr1236874),aztakimrodzajem
usiłowaniamamydoczynienia,gdysprawcaztychlubinnychwzględównieuczynił
wszystkiego,cojegozdaniembyłokonieczne,ajednocześniemożliwedodokona-
niaczynuzabronionego(zob.wyrokSAweWrocławiuz12.09.2018r.,IIAKa280l18,
LEXnr2571569).ZasadniewięcSądApelacyjnywKrakowieprzyjął,że:nNiema
odstąpieniaodusiłowania,gdyoskarżonywykonałwszystkieczynnościprowadzące
dorealizacjiprzestępstwa(tzw.usiłowanieukończone),zadająctakieobrażeniaciała,
którebezzastosowaniakwalifikowanejpomocylekarskiejprowadziłybydośmierci
pokrzywdzonego.Uznanie,żeoskarżonydobrowolnieodstąpiłoddokonaniaczynu
wymagałobyzapobiegnięciaskutkowi(art.15§1k.k.).Czynnyżalwsytuacjitzw.usi-
łowaniaukończonegomusiałbyprzejawiaćsięaktywnościąoskarżonego,któryzdając
sobiesprawęzmożliwościśmiercipokrzywdzonego,niechcebytenskuteknastąpił
ipodejmujewtymcelustosownedziałanie,ategooskarżonyniedokonał”(wyrokSA
wKrakowiez19.10.2011r.,IIAKa191l11,KZS2011l11,poz.51).Zapobieżenieskutko-
wistanowiącemuznamięczynuzabronionegowchodziwgręwyłącznieprzyusiłowa-
niupopełnieniatypówprzestępstwmaterialnych,gdysprawcazrealizowałjużnaganną
czynnośćwykonawczą,aleprzeciwdziałałskuteczniepowstaniuprzestępnegoskutku.
Oznaczato,żemożemiećonomiejscewyłączniewrazieusiłowaniaukończonego.Jak
trafniezauważaSądNajwyższy:nPojęcie«zapobiegłskutkowi»(art.15§1k.k.)zarów-
nowwarstwieleksykalnej,jakteżfunkcjonalnejkojarzysięztakimidziałaniami,któ-
rezdecydowałyoodwróceniunieuchronnościskutku.Przepiskładziewyraźnyakcent
nazwiązekprzyczynowypomiędzydziałaniemsprawcypowstrzymującegonastąpienie
skutkuapowodzeniemtejakcji,czylizapobiegnięciem.Niemożetowięcbyćjakiekol-
wiekprzyczynieniesię,alestanowczy,zewnętrznywyrazchęciuczynieniawszystkiego,
cowmocysprawcy,byosiągnąćpozytywnyskutek,októrymmowaw§1art.15k.k.”
(zob.postanowienieSNz7.03.2017r.,VKK406l16,LEXnr2258064).Zapobieżenie
skutkowiniemusibyćjednakwynikiemwłasnoręcznegodziałaniasprawcy.Wy-
starczy,żeonjezainicjujezpozytywnym,finalnymskutkiem,np.wezwiekaret-
pogotowialubinną,odpowiedniądosytuacjipomoc.Namożliwośćposłużenia
sięinnymiosobamiwceluzapobieżeniaskutkowitrafniewskazujeSądNajwyższy
wwyrokuz3.12.2007r.,IIKK199l07,LEXnr353335(por.teżwyrokSAwSzczecinie
z12.04.2022r.,IIAKa323l21,LEXnr3350540).Mającnauwadzetreśćart.15§1k.k.,
należyzaznaczyć,żezprzepisutegonniewynikawarunekpodjęcianatychmiastowej
akcjizmierzającejdozapobiegnięciapowstaniuskutku.Sprawcamożedziałaćnawet
zdużymodstępemczasowymodukończeniausiłowania”(zob.wyrokSAwSzczecinie
z13.12.2018r.,IIAKa179l18,LEXnr2668150),bylebyzapobiegłnastąpieniuskutku
stanowiącegoznamięczynuzabronionego.
4.Klauzulaniepodleganiakarzeijejprawnokarneorazprocesoweskutki.Wprzy-
padkuskutecznegoczynnegożalu,ojakimmowawart.15§1k.k.,ustawagwarantuje
sprawcyczynuusiłowanegobezkarność,pomimożedopuściłsięnagannegoczynu
ViolettaKonarska-Wrzosek
129