Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.1
Częśćogólna
Warszawa2011,s.51-52).Wtymelemenciestrukturyprzestępstwamożnawyróżnić
stronępodmiotowąorazprzedmiotową(por.T.Kaczmarek,Oczynieludzkimijego
znaczeniuwprawiekarnym(namarginesieksiążkiWładysławaMąciora)[w:]T.Kacz-
marek,Rozważaniaoprzestępstwieikarze.Wybórpraczokazji40-lecianaukowej
twórczości,Warszawa2006,s.27).WartojednakwskazaćpoglądW.Mąciora(Czyn
ludzkiijegoznaczeniewprawiekarnym.Zagadnieniapodstawowe,Warszawa1990,
s.7,117),któryuważa,żeniekażdeprzestępstwojestczynem.Prowadzitodowniosku,
żerównieżwprzypadkubrakuczynumożliwejestpociąganiedoodpowiedzialności
karnej.Takiezałożeniejestpoprawnetylkopodjednymwarunkiem,żeustawodawca
przewidujeodrębnezasadyodpowiedzialnościkarnejzabrakczynu.Wprzeciwnym
wypadkukażdezaniechaniepozostawałobybezkarne.
4.Stronapodmiotowaczynu.Czynjakopodstawaprawnokarnegowartościowaniama
równieżswojąstronęsubiektywną(taknp.T.Kaczmarek,Oczynieludzkim…,s.27).
Wydajesię,żedostronypodmiotowejczynunależązdolnośćpodmiotudoodbio-
rubodźcówzzewnątrz,zdolnośćdopostrzeganiarzeczywistości,znajdowaniesię
wsytuacji,wktórejsterowaniewoląniejestwyłączone(wdoktrynietenelement
niektórzyautorzynazywająndowolnością”-por.J.Majewski,Prawnokarneprzypi-
sanieskutkuprzyzaniechaniu.Zagadnieniawęzłowe,Kraków1997,s.34).Dostrony
podmiotowejczynunienależynatomiastprawidłowośćpostrzeganiarzeczywistości,
aprzedewszystkimodbiorubodźcówzzewnątrz.Jesttobowiemkwestiapoczytal-
nościsprawcy,mającazwiązekzwiną,którąbadasiępostwierdzeniu,żesprawca
popełniłczynzabroniony.
5.Stronapodmiotowaczynuastronapodmiotowaczynuzabronionego.Niemożna
utożsamiaćstronypodmiotowejczynuzestronąpodmiotowączynuzabronionego.
Tapierwszaniejestokreślonawustawie,podczasgdytadrugamusibyćwniejod-
zwierciedlona.Pozatymtreśćstronypodmiotowejczynujestinnaniżwprzypadku
stronypodmiotowejczynuzabronionego(umyślnośćinieumyślność).Podczasana-
lizystronypodmiotowejczynunieinteresujenasto,czysprawcadopuściłsięokreślo-
negozachowaniaumyślnie,czyteżnieumyślnie,leczto,czymiałzachowanązdolność
sterowaniawolą,abodźcezzewnątrzmogłydotrzećdojegopsychiki.
6.Brakczynuanieumyślnośćnieświadoma.Wdoktryniepodkreślasię,żewprzypad-
kudopuszczeniasięzachowanianaskuteknieumyślnościnieświadomejniezacho-
dziczyn,którymożestanowićpodstawęodpowiedzialnościkarnej(por.T.Kaczma-
rek,Sporywokółpojęciaczynuiichznaczeniedlasystemowegoobjaśnieniastruktury
przestępstwa[w:]Problemyodpowiedzialnościkarnej.KsięgakuczciprofesoraKazi-
mierzaBuchały,red.Z.Ćwiąkalski,M.Szewczyk,S.Waltoś,A.Zoll,Kraków1994,
s.174-175).Chodzituoprzypadkitzw.przestępstwzzapomnieniabądźteżpopeł-
nionychnaskuteknawyków,którebliskieczynnościomzautomatyzowanym.Wy-
38
JerzyLachowski