Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.2
Częśćogólna
nasprawcyobowiązkuaskutkiemniemazwiązkuprzyczynowego.Niejestwówczas
wykluczonaodpowiedzialnośćkarnazaprzestępstwoformalnezzaniechania,jeśli
ustawatakitypprzewiduje.
5.Źródłoobowiązku.Ztreściprzepisuart.2k.k.wynika,żeobowiązekspoczywają-
cynasprawcyprzestępstwaskutkowegopopełnionegoprzezzaniechaniepowinien
miećcharakterprawny.Niemożeonzatemwynikaćsamoistnieanizezwyczaju,
anizzasadwspółżyciaspołecznego(zob.np.wyrokSNz4.03.2015r.,IVKK32l15,
OSNKW2015l6,poz.53).Wartowtymmiejscujednakodnotowaćpogląd,zgodnie
zktórymdopuszczalnejestodwołaniesiędotychźródełwceludokonaniawykładni
normystanowiącejźródłoobowiązkugwaranta(taknp.M.Królikowski[w:]Kodeks
karny.Częśćogólna…,red.M.Królikowski,R.Zawłocki,2017,s.166-167).Nieule-
gawątpliwości,żeźródłemtakiegoobowiązkumogąbyćaktynormatywneocha-
rakterzepowszechnieobowiązującym,awięcustawairozporządzenie(zob.posta-
nowienieSNz13.04.2005r.,IIIKK23l05,OSNKW2005l7-8,poz.69).Wydajesię,
żeźródłotakiemożewynikaćrównieżzrozporządzeniaunijnego,maonobowiem
skutekbezpośredniwkrajowychporządkachprawnych(podobniem.in.M.Króli-
kowski[w:]Kodekskarny.Częśćogólnał,red.M.Królikowski,R.Zawłocki,2017,
s.166).Źródłemtakiegoobowiązkumożebyćtakżeumowa(zob.np.wyrokSN
z5.02.2021r.,VKK327l19,LEXnr3181512).Wjudykaturzepodkreślasię,żerównież
dobrowolnewzięcienasiebieobowiązkuzapobieganiaskutkowimożestanowićźród-
łoobowiązkugwaranta(zob.wyrokSAwKatowicachz12.05.2016r.,IIAKa121l16,
LEXnr2051548).Źródłemtakimniejestuprzedniezachowaniesięsprawcy,ponie-
ważtoprzepisy-wart.439k.c.-nakładająobowiązekodwrócenianiebezpieczeń-
stwaprzezosobę,którajesprowadziła(A.Zoll[w:]Kodekskarny.Częśćogólna,t.1,
Komentarzdoart.1-52,red.W.Wróbel,A.Zoll,s.97;por.jednakwyrokSAwKra-
kowiez29.04.2013r.,IIAKa62l13,LEXnr1321950).Upatrywanieźródłaobowiąz-
kuwnaruszeniuzasadostrożnościniemającychswojegoźródłanormatywnegozdaje
siępomijaćtreśćprzepisuart.2k.k.,któryprzecieżstanowioobowiązkuprawnym
(aniepozanormatywnym),tymsamymposzerzawsposóbnieuprawnionyzakres
odpowiedzialnościkarnejzaskutkowezaniechanie,stanowiwykładnięrozszerzającą
uregulowaniazawartegowart.2k.k.naniekorzyśćsprawcy,anawetnaruszafunkcję
gwarancyjnąprawakarnego(por.rozważaniaR.Dębskiego,Pozaustawoweznamiona
przestępstwa.Oustawowymcharakterzenormprawakarnegoiznamionachtypuczynu
zabronionegonieokreślonychwustawie,Łódź1995,s.261).Niemożnarównieżpomi-
nąćtego,żeuregulowaniezawartewart.2k.k.mawyjątkowycharakter,coustawo-
dawcapodkreślaprzezsformułowanienpodlegatentylko”.Niemożnazatemwdrodze
wykładnitegoprzepisuposzerzaćjegopodmiotowegozakresu.Niemożnarównież
wykluczyć,żetakiobowiązekznajdzieswojąpodstawęwumowiemiędzynarodowej,
aletakiesytuacjebędąnależałydorzadkości,aktytezawierająbowiemnormyogólne,
anieszczególne,inienakładająnapodmiotyzindywidualizowane,zdolnedopono-
48
JerzyLachowski