Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.6
Art.6.[Zasadalegalnościdziałania]
DziałI.Przepisyogólne
Organyadministracjipublicznejdziałająnapodstawieprzepisówprawa.
JoannaWegner
1.[Konstytucyjnezasadypraworządnościilegalizmu]Ideipraworządnościrozumianej
najogólniejjakozwiązaniewładzyprawemmożnadoszukiwaćsięjużwaktachpraw-
nychRzeczypospolitejszlacheckiej.Obowiązekprzestrzeganiaprzezwładcęnietylko
prawabożego,lecztakżeprawaludzkiegouregulowanowpostanowieniachartyku-
łówhenrykowskichz1573r.Powinnośćprzestrzeganiaprawaprzezwładzępotwier-
dzonowuchwalonejuschyłkusuwerennościIRzeczypospolitejKonstytucji3maja
(zob.P.Tuleja[w:]KonstytucjaRP…,t.1,red.M.Safjan,L.Bosek,s.302;S.Bukowie-
cki,Naczelnekierunki…,s.14-17).Treśćprzepisuart.6k.p.a.nawiązujedouregulo-
waniaart.7KonstytucjiRP,wyrażającego-wedługpanującegowśródkonstytucjo-
nalistówpoglądu-szerokorozumianązasadęlegalizmu.Obejmujeonawąskieujęcie
zasadylegalizmu,tj.działanienapodstawieprawaorazzasadępraworządnościwjej
aspekcieformalnym,awięcnakazprzestrzeganiaprawa(zob.W.Sokolewicz/M.Zu-
bik[w:]Konstytucja…,t.1,red.L.Garlicki,M.Zubik,s.241;P.Ochmann,M.Pisz,
Prawokonstytucyjne…,s.6;Z.Witkowski[w:]Prawokonstytucyjne,red.Z.Witkow-
ski,A.Bień-Kacała,s.92;P.Tuleja[w:]KonstytucjaRP…,t.1,red.M.Safjan,L.Bosek,
s.303).Istotazasadylegalizmupoleganatym,że,jakująłtoW.Sokolewicz,wodróż-
nieniuodobywateli,którymwolnonczynićtowszystko,coniejestzabronioneprzez
prawo,organywładzypublicznej-tylkoto,cojestimdozwoloneiprzezprawozali-
czonedoichkompetencjiizadań”.Wspomnianyautorwyjaśnił,żedziałanienapod-
stawieprawawymagalegitymacjiprawnejdlawszelkiejaktywnościwładzypublicznej
wzakresieconajmniejkompetencjiorganuprzezokreśleniezakresu,formitrybudzia-
łania(takW.Sokolewicz/M.Zubik[w:]Konstytucja…,t.1,red.L.Garlicki,M.Zubik,
s.246-247).JanuszBorkowskizaliczyłzasadępraworządnościdozasadnaczelnych
(zob.J.Borkowski/B.Adamiak[w:]J.Borkowski,B.Adamiak,Postępowanie…,s.42).
Wpiśmiennictwiepodkreślasię,żezasadapraworządnościnależydopodstawowych
zasadpostępowaniaadministracyjnego,oczymświadczyumieszczeniejejnapoczątku
rozdziału2Kodeksu(zob.przykładowoZ.Kmieciak,Ogólnezasady…,s.47).
2.[Koncepcjapraworządnościsocjalistycznej]Odrzuceniukoncepcjirządówprawa
proklamowanejwDeklaracjiRząduJednościNarodowejz24.02.1942r.towarzy-
szyłoinstrumentalneposługiwaniesiępojęciempraworządnościwcelubudowania
iutrwalaniarzeczywistościsocjalistycznejwPolscepo1945r.(zob.J.Nowacki,Rządy
prawa…,s.19).Wnaucedostrzeżonodwapodejściadopraworządnościokresure-
alnegosocjalizmuwytyczonecezurąroku1956.Dotegoczasusilnieprzeciwstawia-
nopraworządnośćburżuazyjnąpraworządnościsocjalistycznej(ludowej,rewolucyj-
nej),akcentującpotrzebękorzystaniawtymzakresiezezdobyczynaukiradzieckiej
iosiągnięćpartiiorazwładzyZSRR.Promowaneludoweujęciepraworządnościza-
74
JoannaWegner