Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Przepisyogólne
Art.22
wramachktórychwykonywanejestzatrudnienie,wwieluprzypadkachpowstająwąt-
pliwości,czypracawistociewykonywanajestnapodstawiestosunkupracyiwzwiąz-
kuztympodlegaprzepisomprawapracy.Wynikatom.in.ztego,żeniemaściśle
określonegoprzedmiotustosunkupracywtymsensie,iżokreślonyrodzajpracyczy
teżpracaokreślonegotypumogąbyćwykonywanejedynienapodstawiezobowiązania
objętegostosunkiempracy.Pracasamazsiebieniestanowikryteriumdecydującego
otym,jakaformaprawnamabyćdlaniejzastosowana.Reżimyprawnopracowniczy,
cywilnyiadministracyjnywbardzoistotnysposóbróżniąsięodsiebie.Szczególnie
ważnejestto,żepoddanieokreślonegostosunkuprawnegoregulacjomprawapracy
łączysięzeswoistymsystememgwarancjiiprzywilejówpracowniczychnieznanych
aniprawucywilnemu,aniprawuadministracyjnemu.Dlategoteżwłaściwakwalifika-
cjastosunkuprawnegołączącegostronyjesttakistotna.Możeprowadzićbowiemdo
zmianycałegoreżimuprawnegoobowiązującegokontrahentówidowkroczeniawod-
rębnągałąźprawa,rządzącąsięinnymiregułamiizasadami.Naproblemtenzwró-
ciłuwagęSądNajwyższywwyrokuz5.03.1999r.,IPKN617/98,OSNAPiUS2000/9,
poz.351,wskazując,żezawarcieumowy,wwynikuktórejniepowstajestosunekpracy
zewzględunabrakjednejzpodstawowychjegocech,jakąjestwykonywaniepracy
podkierownictwempracodawcy(art.22§1),oznacza,iżnieistniejeodpowiedzial-
nośćFunduszuGwarantowanychŚwiadczeńPracowniczych.
Brakdominiemaniazawarciaumowyopracę
15.Owyborzerodzajupodstawyprawnejzatrudnieniadecydujązainteresowanestrony,
kierującsięnietyleprzesłankąprzedmiotuzobowiązania,ilesposobujegorealizacji
(wyrokSNz13.04.2000r.,IPKN594/99,OSNAPiUS2001/21,poz.637).Wraziezaś
sporunatymtlepowinnouwzględniaćsiętakżespecyfikęfunkcjonowaniacałegopod-
miotuzatrudniającego(wyrokSNz15.10.1999r.,IPKN307/99,OSNAPiUS2001/7,
poz.214).Archetypempracypodporządkowanejjestbowiempracaprzytaśmieidla
tegotypupracnajbardziejadekwatnajestpracaświadczonawramachstosunkupracy.
Natomiastinnegorodzajupracemogąwedługuznaniastronbyćświadczonewra-
machkontraktówprawnopracowniczychicywilnych.Wwarunkachnowegoustroju
społeczno-gospodarczegowiększąniżdotychczasuwagętrzebazwracaćnaautonomię
wolistron.Oznaczaonazjednejstronywiększyrespektiszacunekdlawolipodmio-
tówstosunkówprawnych,zdrugiejjednakwiększąodpowiedzialnośćkontrahentów
zakształtowaniewłasnychoświadczeńwoliiichnastępstwa.Ustawodawcawpewnych
okolicznościachograniczajednakswobodękształtowaniatreścistosunkupracy,ace-
lemtegoograniczeniajestzawszeochronainteresówsłabszegonegocjacyjniepartnera.
16.Ustawodawcaniewprowadzajednakzakazunawiązaniastosunkucywilnoprawne-
go,któregoprzedmiotembyłobyświadczeniepracy,aniniewprowadzawart.22§11
domniemaniazawarciaumowyopracę.Napodstawieart.22§11niemożnaprzy-
jąć,żekażdezatrudnieniejestzatrudnieniemnwwarunkach”określonychw§1tego
MałgorzataGersdorf,MichałRaczkowski
147
