Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
obiektywnegostanurzeczy(wprzypadkuchorego,jesttozarównojegostanfizyczny,
jakiwarunkileczeniaorazhospitalizacji),adrugidotyczyodzwierciedleniatychze-
wnętrznychwarunkówwświadomości.JakpiszeT.Tomaszewski(1975,str.22):
„...podejmującpróbywywieraniawpływunazachowanieczłowiekaznajdującegosię
wokreślonejsytuacji(wpływuwychowawczego,kierowniczegolubterapeutycznego),musimy
uwzględniaćzarównoobiektywnystanrzeczy,jakijegopercepcjęprzezpodmiot;wpływten
możebyćskutecznytylkoprzeztakieoddziaływanienarzeczywistość,któreuwzględniatreść
świadomościczłowiekaitakieoddziaływanienaświadomość,któreuwzględniaobiektywnystan
rzeczy”.
Psychologicznasytuacjachoregoobejmujewięcobaporządkiiniezrozumiemyjej,
dopókiobokinformacjiofaktachniepoznamyinieuwzględnimyinformacjitrudniej
dostępnych,dotyczącychświatasubiektywnychznaczeń,jakiechorytymfaktomna-
daje.Obaporządkiłączywzajemneoddziaływanie,oczymtakżemusimypamiętać
wanalizie.
Rozpatrującpsychologicznąsytuacjęczłowiekachorego,musimyponadtoodnieść
jądocałejjegoprzestrzeniżyciowej.Bywa,żepodwpływemchorobyprzestrzeńta
kurczysiędramatycznie,niemniejjednakiwtedyobejmujeszeregpłaszczyzn(wymia-
rów)wymagającychuwzględnienia.Bowiemtakjakżycieczłowiekatoczysię
wwielowymiarowejprzestrzeni,takichorobawmniejlubbardziejdotkliwysposób
przejawiasięwtychsamychwymiarach,tj.wwymiarzebiologicznym,społecznym,
psychologicznymimoralno-duchowym(Motyka,1999a).Ponieważwymienione
płaszczyznyżyciasązsobąściślepowiązane,więcwszystko,codziejesięnajednej
znich,musiznaleźćjakieśodbiciewpozostałych(człowiekjakoistotabiopsychospo-
łecznaorazduchowa).Dlategoteżpłaszczyznapsychologicznapowinnabyćrozpatry-
wanawkontekściepozostałychwymiarów,wktórejestzawszewjakiśsposóbuwikła-
na.
1.1.Biologicznywymiarchoroby
Biologicznywymiarchoroby,czylistanorganizmupoddanegodziałaniuczynników
chorobotwórczych,stanowiwymiarnajbardziejobiektywny.Stosunkowonajłatwiej
poddajesięonnaukowej,obiektywnejocenie,cowyrażasięmiędzyinnymidiagnozą
lekarską,popartąliczbowymiwynikamitestówmedycznychorazbadańpomocniczych
opisującychważneparametryfunkcjonowaniaorganizmupacjenta.Wymiartenobej-
mujetakżetrudnościwzaspokajaniupodstawowych,biologicznychpotrzebchorego,
naskutekwystępującychuniegozaburzeń.
Zaspokojeniepotrzeb,wtympotrzebbiologicznych,należydonajważniejszych
czynnikówwarunkującychzachowanieżyciaioptymalnypoziomfunkcjonowania
człowieka(jakośćżycia).Chorobautrudniazaspokojeniewielupodstawowychpotrzeb
człowieka,ajednocześniegłębokadeprywacjapotrzebmożebyćźródłemchoroby.
Wśródpotrzebbiologicznych,któremająszczególniedużeznaczenieiktórychza-
spokojeniewymagastałejkontrolizestronypersoneluopiekującegosięchorym,wy-
mienićnależyzwłaszczatakiepotrzeby,jak:oddychania,dostarczeniaodpowiedniej
ilościpłynówipożywienia,wydalania,utrzymaniaodpowiedniejtemperaturyciała,
snuiwypoczynku,aktywnościfizycznej,utrzymaniaczystościihigieny,wygodyoraz