Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Uzasadnieniewyborutematykibadańorazaktualnystanbadań...
17
ZaR.Budzinowskimnależypowtórzyć,żesamosłowo„koncepcja”niemawy-
raźnieokreślonejtreści,mimożeczęstospotykanejestwliteraturzeprawniczej11.Ten
samautor,precyzującwykorzystanyprzezsiebiezwrot„koncepcjagospodarstwarol-
nego”,podkreślawszelako,żechodzituo„pewnemyśliprzewodnie,wedługktórych
skonstruowanajesttajednostkawytwórczajakoinstytucjaprawna,wskazującena
typyrozstrzygnięćustawodawcy,przyjmowaneprzytworzeniutejinstytucji,wyraża-
jącesięwwyborzeokreślonegowzorcajejbudowy,wukładziekonstrukcjiszczegóło-
wychorazwichpowiązaniuzinnymiinstytucjami”12.Cytowanysposóbrozumienia
wyrażenia„koncepcja”należywpełniodnieśćdowykorzystanegowniniejszejpracy
zwrotu„koncepcjarolnikaindywidualnego”.Cozatymidzie,ograniczanierozwa-
żańwyłączniedoporównywaniakryteriówpozwalającychnaprawnewyodrębnienie
rolnikówindywidualnychorazstatusuprawnegotakiejgrupyzawodowej,będącego
konsekwencjąspełnieniaowychkryteriów,nieodpowiadałobyramomzakreślonym
przeztytułopracowania.Koniecznejestbowiemspojrzenienaanalizowanyproblem
zszerszejperspektywy,takabymożliwestałosięodszukanieowychszczególnychmy-
śliprzewodnich,rządzącychkonstrukcjąinstytucjirolnikaindywidualnegojakoinsty-
tucjiprawnej.
Powyższeuwagi,zmierzającedowyjaśnieniapojęćizwrotówużytychwtytule
niniejszegoopracowania,umożliwiająokreśleniejegoramtematycznych.Pozwalają
równieżnapodjęciepróbyuzasadnieniawyborutakiego,anieinnegotematubadań.
Przeddokonaniemtakiejpróbyniezbędnejestjednakpoczynienieuwagoniecoogól-
niejszymcharakterze.
Codozasady,ogółzagadnień,którymizajmujesięnaukaprawarolnego,wpew-
nymuproszczeniurozpadasięnatrzyzasadniczeproblemybadawcze.Nawiązującdo
znanejdefinicjiopracowanejjużwstarożytnościprzezGaiusa13,możnastwierdzić,że
tetrzyfundamentalnedladoktrynyagrarystycznejkwestieto:
1)pytanieo„przedmiot”(res),awięccałośćzagadnieńzwiązanychztymszczególnym
zespołemśrodkówidóbrsłużącychprowadzeniuprodukcjirolniczej,którywnauce
polskiejokreślanyjestnajczęściejjakogospodarstworolnewznaczeniuprzedmio-
towym;
2)pytanieo„podmiot”(persona),awięcproblemokreśleniaoptymalnychzpunktu
widzeniainteresuspołecznegoformprawnychocharakterzepodmiotowym,wktó-
rychpowinnabyćprowadzonadziałalnośćrolnicza;
3)pytanieosamą„działalność”(actio),awięckwestiaokreśleniaspecyficznychcech
działalnościrolniczej,wyodrębnieniajejspośródinnychprzejawówludzkiejaktyw-
ności.
Polskaliteraturaagrarystycznazdawałasiękoncentrować,jakdotejpory,przede
wszystkimnazagadnieniachocharakterzeprzedmiotowym,związanychzpotrzebą
optymalnegoopracowaniapodstawowegodlaprawarolnegopojęcia,jakimjestgospo-
darstworolnewznaczeniuprzedmiotowym.Wtymzakresieukazałosięwielewar-
11
R.Budzinowski,Koncepcjagospodarstwarolnegowprawierolnym,Poznań1992,s.7.
12Ibidem,s.8.
13G.I,8:Omneautemius,quodutimur,veladpersonaspertinet,veladres,veladactiones.