Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Istotnymnurtembadawczymwramachrozwojuzarządzaniaefektywnością
pracyjestpodejściekompetencyjne,któredotyczyzarównoorganizacjijako
całości,jakipracowników20.Wkontekściezarządzaniaprzezefektyanalizy
skoncentrowanenakompetencjachpracowniczychmajązasadniczeznaczenie,
ponieważ„wpraktycekompetencjepełniąnajczęściejfunkcjekryteriów
wprocesieoceny”[HollyfordiWhidett2003,s.33].Kompetencjeniesłużą
jednaktylkoocenieefektywnościpracypracowników,aleprzedewszystkim
kształtowaniudziałańproefektywnościowychpracowników,oczymbędziemowa
wpodrozdziale1.2.
Odpoczątkulat90.aspektkompetencjibyłpodejmowanywbadaniachbardzo
licznejgrupynaukowców.Niestety,dodziśniedopracowanosięjednoznacznej,
wspólnejdefinicjitegoterminu21.U.Pauli[2015,s.70–72]podzieliłdefinicje
terminu„kompetencja”wodniesieniudopracownikównadwiegrupy.Wpierw-
szejznalazłysiętedefinicje,któretraktująkompetencjeikontekstsytuacyjny
jakodwaoddzielneaspekty.Tedefinicje,jakwskazujeautor,charakterystyczne
dlapodejśćjednostkowegoiuniwersalistycznego.Drugągrupętworządefinicje
zgodnezpodejściemrelacyjnym.Wskazująonekoniecznośćrozpatrywania
kompetencjiwkontekściekonkretnegozdarzenia.Autorzytychdefinicjinietrak-
tująkompetencjijakoczynnikawrodzonego,nabytegolubwyuczonego,alejako
efektdziałaniawdanejsytuacji.Przeglądnajpopularniejszychdefinicjianalizo-
wanegoterminuspotykanychwanglo-ipolskojęzycznejliteraturzeprzedmiotu
zawieratabela1.3.
Wkontekścierozważańnadewolucjąkoncepcjizarządzaniaprzezefekty
bardzoważnejest,jakjużwspomniano,jednoznacznerozumienieterminu
„kompetencja”22.Dlategonapodstawieanalizyliteraturyprzedmiotuprzyjmuje
się,żetermintenodnosisiędotrwałychizakorzenionychcechpracownika,takich
jak:zdolności,wiedza,umiejętności,motywacja,postawyiwartości,któreprzeja-
wiająsięwzachowaniachpracownikawprocesiepracyimogąbyćpodczastego
procesukształtowane,aktórychwykorzystanieprowadzidotworzeniawartości
podstawęzatrudnialnościwspółczesnychpracownikówpostrzegająm.in.permanentnysamo-
rozwój,motywująctozmianamiwotoczeniuwspółczesnychorganizacji,jegoturbulencyjnością
orazzmianąetosupracywśródpracowników.Więcejnatematzatrudnialnościm.in.wpracach:
[ForrieriSels2003,s.102–124;Fugate,KinickiiAshforth2004,s.14–38;HeijdeiHeijden2006,
s.449–476;Clarke2008,s.258–284;Nautaiin.2009,s.233–251;Marzec2015[.
20Kompetencjepracowniczeelementemzbiorukompetencjiorganizacyjnych.Więcejnaten
tematzob.[Oleksyn2006,Obłój2000].
21Wpraktycedochodziczasamidowiększejdezorientacjiterminologicznejniżwteorii,ponie-
ważzawiłościjęzykowesprawiają,żetermin„kompetencje”możeteżoznaczaćformalneupraw-
nieniadopodejmowaniadecyzji,np.zdanie„dyrektorXmakompetencjedoudzielaniakredytów
powyżejsumyś”oznacza,żemożeonpodejmowaćtakiedecyzje[Oleksyn2006,s.18].
22Kwestiezwiązaneztworzeniemprofilikompetencyjnychomówionowpodrozdziale1.3.