Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
S.Seul,Kontekstspołecznywpóźnymdzieciństwiearolaucznia,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-348-4,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
14Rozdział1-Specyficznecechyrozwojowedzieckawpóźnymdzieciństwie
Stewart,Rubin,1995).Dorośliniekoniecznieuwzględniająmożliwościdziecka,
wskazującaktywnośćoczekiwaną,adekwatnądocechtemperamentu.Takiewa-
runkistająsięzarzewiemkonfliktuinegatywnejocenyorazkrytykidorosłych,na
codzieckoreagujelękiem,nieśmiałością,zahamowaniemspołecznym.
Środowiskowyzwalastanyemocjonalnepoprzezdostarczaniestymulacji,
adzieckouczysięregulowaćswojestanyemocjonalne.Zadajesobiepytanie,co
czujeicosięwydarzyło.Uruchamiarefleksyjność,którapozwalanakoncentrację
uwagi,planowaniedziałania,modyfikowanienieakceptowanegostanu.Rozwija
regulację,któramożesięprzejawiaćwinicjowaniu,utrzymywaniulubmodyfiko-
waniudoświadczanychemocjiorazzwiązanychznimiprocesówfizjologicznych
dziękikoncentracjiuwagiipoznawczejoceniesytuacji(Eisenberg,Fables,1992).
Wmiaręzwiększeniaróżnorodnościprzeżyćdzieckouczysięredukowaćekspresję
emocjonalnąwformiebehawioralnejnarzeczwerbalnejisymbolicznej.Potrafi
równieżhamowaćekspresjęlubprzeciwstawiasięaktualnymstanom,realizu-
jącpoprzezswojąaktywnośćwymaganiaspołeczne(Ekman,1992).Wytwarza
onozdolnośćdoreagowanianadoświadczeniawsposóbakceptowanyspołecz-
nie,aletakżedoopóźnianiareakcjiwuzasadnionychprzypadkach.Wiążesięto
zumiejętnościąkontroliuwagi,hamowaniaimpulsywności.Regulacjęuzyskuje
poprzezkierowanieuwagi(rozproszenie,przesunięcie)idziękiprocesompoznaw-
czymdecydującymointerpretacjisytuacjiiprocesachfizjologicznych(Eisenberg
iin.,2000).Czynnikiemsprzyjającymregulacjiemocjonalnejjestrefleksja.Wraz
zrozwojemprocesówpoznawczychdzieckomacorazwiększemożliwościregu-
lowaniaswoichemocji.Jestwięcwyraźnesprzężenierozwojuprocesówpoznaw-
czychzemocjonalnymi.
Eisenbergwbadaniachpodłużnychpróbowałaustalić,jaknieśmiałośćire-
gulacjaemocjonalnawpływanazachowaniaspołeczne(Eisenbergiin.,1998).
Poddanoobserwacjidzieciwwieku6,8,10i12latwdwuletnichodstępach.
Nauczycieleirodzice(matki)szacowalinaskalipoziomnieśmiałościdziecka,
regulacjęemocjonalną,jakośćreakcjiwkonflikciezrówieśnikami(spośródwy-
mienionychzachowańwybierano:konstruktywnedziałanie,wyrażanieemocji
ioczekiwaniepomocy,rozwiązaniasiłowe,unikaniekonfrontacji,dystrakcję,
wyładowaniezłościwkrzyku,agresjęobniżającąnapięcie,poznawcząrestruktu-
ryzację,szukaniewsparciaemocjonalnego,brakreakcji),atakżepoziominterna-
lizacjiorazwyrażanianegatywnychipozytywnychemocji.Interakcjespołeczne
zobcymnagranonataśmęwideoikodowanozachowaniadziecka.Napodstawie
obserwacjiizabawywyodrębniono:fizycznąlubsłownąagresję,społecznąkon-
wersację,zabawękooperacyjnąbezsłów,zabawęzmówieniem,samotnązabawę,
niezajętyobserwator,zorientowanynanauczyciela,innezachowaniaorazdobór
dzieci,zktórymichciałbysiębardziejlubmniejchętniebawić,oszacowanopo-
pularnośćwśródrówieśników.
Uzyskanewynikiwskazują,żeszacowanieprzezdorosłychdziecięcejnieśmia-
łościjestzwiązanezemocjonalnąregulacjądzieckaizachowaniemspołecznym.
