Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
S.Seul,Kontekstspołecznywpóźnymdzieciństwiearolaucznia,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-348-4,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
20Rozdział1-Specyficznecechyrozwojowedzieckawpóźnymdzieciństwie
ciejodczuwająrodziceiwychowawcy(Stojanowska,1992;Trope,Gaunt,2000).
Dłużejutrzymujesiętazależnośćodocenygrupyrówieśniczej,którazaczyna
odgrywaćważnąrolęwpóźnymdzieciństwie.Niepewnasamoocenaskłaniado
naśladowaniainnych(wceluredukcjilęku),aletakżedoposzukiwaniawska-
zówekwreakcjachinnychosób.Takiezachowaniadotyczązarównodzieci,jak
idorosłych(Dymkowski,Tarczyńska,1993).
Pozytywnewysokiesamowartościowaniewzbudzazaufaniedoskuteczności
swejaktywności,sprzyjaefektywnemuwykonaniudobrzeokreślonychzadań.
Wysokasamoocena(subiektywniepewna)sprzyjaintegracjiprocesówmyślo-
wych,spostrzeganiuizapamiętywaniuwynikówwłasnychdziałań,kształtujeod-
pornośćemocjonalną.Częstojednakdzieckoprzeceniawpływ,jakiposiadana
występowaniezdarzeńwotoczeniu.Informacjeniejasnedotyczącewłasnejosoby
precyzujenaswojąkorzyść.
Wysokiepoczuciewłasnejwartościwzakresiefunkcjonowaniaintelektu-
alnegosprzyjauzyskiwaniuprzezdzieckowysokichrezultatówwelastyczności,
płynnościiniestandardowościmyślenia.Tewłaściwościmyśleniasądobrymme-
diatoremfunkcjonowaniazadaniowego.Samowiedzadzieckawymagabieżącej
aktualizacji,pomagamurozwijaćautonomięirozumiećsiebie.Ułatwiaformuło-
wanieikontrolęrealizowanychprzezniezadańrozwojowych.Wspomagadziecko
wnabywaniuorientacjiwotoczeniuiefektywnymwykorzystaniuzdolnościdla
rozwoju.Brakpełnejinformacjiosobie,wsytuacjinowychwyzwań,urucha-
miarefleksyjneprzetwarzanieinformacjiosobie(Kozielecki,1981;Pietrasiński,
1992).
Dzieckoowysokimpoczuciusprawstwa,przekonaneomożliwościzmienia-
niairozwoju,koncentrujesięnakoniecznymdziałaniu.Działanietakzmotywo-
wanegodzieckapozwalanarealizacjęzadaniazodpowiednimwykorzystaniem
własnychzasobów.Przekonaniadzieckaosobieionaturzeróżnicindywidualnych
służyosobistyminterpretacjomudziałuwzdarzeniachiwkonsekwencjiwpływa
nadalszyrozwójobrazusiebie(Camhay,Ruble,1994;Heyman,Dweck,Cain,
1992).Dzieckoakceptującestabilnośćcechkoncentrujesiębardziejnazdol-
nościachniżnaprocesachosiąganiadobrychwyników.Braksukcesuuzasadnia
wtedyniskimizdolnościami,gdyżniedostrzegawrezultacieswojegoudziału.W
efekciedzieckoutwierdzasięwprzekonaniu,żeniemadobrychwyników,ponie-
ważjestniezdolne,iutrwalatakąwiedzęosobie.Natomiastgdyjestprzekonane,
żeskutecznedziałaniewynikazwłożonegoosobistegowysiłkulubodpowiedniej
strategii,którymimożnapoprawiaćwynik,awięczprocesówwyuczonych,od-
powiedzialnośćzawynikiprzypisujeswojemuudziałowi,niepogarszającobrazu
siebienaskutekniepowodzeńwdziałaniu.
Wkolejnychlatach(10.,11.rokżycia)autocharakterysytykasiękomplikuje.
Corazwiększąrolęodgrywajączynnikiwewnętrzne,asłabnierolacechzewnętrz-
nych.Jednakżewciążważniejszesąuczuciaiwartości.Niemanatymetapiepo-
jęciastałościosobowości.Wobraziesiebie,pozawyglądem,sferąintelektualną,
