Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Kontrolarealizacjizobowiązańpodatkowych...
ukształtowanaiwyrastającanagrunciespołecznegokontraktuinstytucja
państwa,aczyminnymkwestiawyodrębnieniagrupyjednostekmających
wypełniaćzadaniazwiązanezfunkcjonowaniemtejinstytucji.Władzama
charakterwtórnywstosunkudopaństwa.Niemożnazgodzićsięztwierdze-
niem,żetowładzawyznaczacelespołeczeństwu28.Celetepozostająraczej
niezmienne,wrazzwładzązmieniasiętylkosposóbichrealizacji.Oile
władzęmożnaobalaćizmieniać,otyleniktprzyzdrowychzmysłachnie
jestwstaniezmieniaćcelówzasadniczych,dlaktórychpowołanopaństwo,
itymbardziejzrezygnowaćznich,skorowdalekiejprzeszłościuznanoich
realizacjęzaniezbędnądlajednostki,aformępaństwazajedyną,wktórej
dorealizacjitejmożeskutecznieiefektywniedochodzić.Niktniejestteż
wstanieztychsamychprzyczynzrezygnowaćzfundamentalnychmechani-
zmówwpisanychwkonstrukcjęumowyspołecznejtakichjakmechanizm
kontroli.Coprawdapojawiałysięwprzeszłościteorietakiejakleninowska,
wskazującenaprocesobumieraniapaństwaprowadzącydocałkowitejeli-
minacjistrukturpaństwowychizakładająceosiągnięcieprzezjednostkę
wysokiegopoziomuświadomościsprawiającego,żebędzieonarealizowała
swojeobowiązkibezpotrzebystosowaniawobecniejprzymusu,teoriete
jednakokazałysięwrzeczywistościnatyleutopijne,żejakdotądumierały
szybciejniżpaństwa,którychśmierćzakładały.Kierunekrozkładupaństwa
wskazanyprzeznurtanarchistyczny,choćwzałożeniachznacznieprostszy
izdawałobysięszybszy,uwarunkowany(takjakchoćbyuL.Tołstoja)bier-
nymoporemwobecpaństwa,rozumianymjakozaprzestaniekorzystania
zaparatupaństwowego29,wydajesięrównieniemożliwydozrealizowania.
Ciężkouwierzyćwzdolnośćjednostkiicywilnąodwagędocałkowitejrezy-
gnacjizproduktu,jakigenerujepaństwo.Gdybyjednakokazałosięto
wjakiśsposóbmożliwe,tojużwkategoriachkompletnejfantastykimożna
rozpatrywaćsytuację,wktórejwszystkiejednostkiczyniątojednocześnie30.
28Tenże,Wstępdonauk...,s.113.
29J.Justyński,Historiadoktryn...,s.359.
30Wydajesię,żetylkoprzyjednoczesnymakcieodmowywspółpracyzpaństwemjegorozkład
byłbymożliwy.Stopniowarezygnacjazpaństwanajpierwmałychgrup,ewoluującaiobejmująca
corazszersząrzeszęosób,awięczwiązanazsytuacją,wktórejwokreślonejczasoprzestrzeni
funkcjonowałybyjednostki,którejużzrezygnowałyzpaństwa,ijednostki,którejeszczezniego
korzystają,byłabyzbytdotkliwadlatejpierwszejkategoriiosób.Prawdopodobniepopewnym
czasieskłaniałybysiędopowrotudodawnegostanu.Czyniłobytocałkowitąmetamorfozęnie-
możliwą.
25
