Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mistycznąobietnicą,żenicjużniebędziepostaremu,
przypieczętowywałwreszciedotarciedokrajuobiecanego.
Okazałosięponadto,żewjęzykuhebrajskimmożnabyłowyrazić
to,wconowipionierzywierzyliizaczymtęsknili.Wtymwłaśnie
czasiepojawiłsięChaimNachmanBialik,ŻydurodzonynaUkrainie,
osiadływPalestyniedopierowroku1923,publikującyjużwcześniej
wierszepohebrajsku,poezjęoniespotykanejodstuleciurodzie.
Hebrajskimposługiwałasiękulturalnailiterackaelitażydowska
wEuropie.Odczasówoświeceniawjęzykutymwydawanogazety
ipisma.Byłtojednakjęzyknieporadny,będącyjakbywstanie
uśpienia,skostniałydługimokresemnieobecnościwzlaicyzowanym
życiu.JęzykhebrajskiBialikastanowiłrewolucjękulturalną,stałsię
krystalicznymstrumieniempłynącymzhistorii,językiemzbiblijnym
wydźwiękieminowoczesnymrozmachem.Małeiwydawane
wniewielkimnakładzietomikijegopoezji,noszonerazem
zmanifestamiirozprawamiwplecakachpionierów,bardzoszybkosię
niszczyły.Wyrażałyoneczęstoogromnecierpienieukrywanetużpod
powierzchniąpewnychsiebie,opalonychobliczypionierów.Jak
wwierszuBa-irha-harega[Wmieściemordu],któryBialiknapisał
wroku1903,popogromiewrosyjskimKiszyniowie.
Alewichśladytyniechodź,człowiecze!Umykajwpuszczę,kędywichersieczeIunieś
zsobąswójjękiwestchnienie,Tamrwijsweszaty,łezwybuchnijburzą,Rozbijajgłowę
oostrekamienie,Iwpustąprzestrzeńwylejżaligniew;Atwoimłkaniompioruny
zawtórząIwyjącegowiatrudrwiącyśpiew…[40]
WpoezjiBialikapróżnoszukaćbojowychpieśniiprostychrecept,
czasemmożnawnichodczytaćzachwytnaturąimagiąistnienia,
częstogłębokipesymizm.Najistotniejszyzaśjestosobistyibliski
związekztęsknotamizamesjanistycznymodkupieniemprzeszłości,
którewdużejmierzeucieleśnialisyjonistyczniosadnicyzdrugiej
aliji.Bialikpodzielałichgłębokąmoralność,ichbezkompromisowe
dążeniadotego,coczysteiabsolutne.Podkoniecswegożycia
wwierszuRaitchemszuw[Iwidziałemwasznów](1931)wystąpił
przeciwkowewnętrznympodziałomruchusyjonistycznego:
CzyżnieznajdziesięjedenczłowiekwJudzie,Czyżnieznajdziesięnijedenwśródwas,
Waleczny,szlachetny,panującynadludemWmądrościimocy,cożelaznąrękąwas
Chwycizawłosyipotężniewstrząśnie,Jakpijanymmłodzieńcemupojonymtrunkiem,
