Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Wnęk,Krakowskieśrodowiskohistoryczne1815-1860,Kraków2008
ISBN:978-83-7850-312-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2008
12
Tendencjerozwojowehistoriografiipolskiejwlatach1815-1860
ogólnie,awięchistoriępoczątkowąinajnowszą,historiępaństwaipra-
wa,anadewszystkohistoriękultury6.
ObokKołłątajawybitnąpolskąindywidualnością,któranapocząt-
kuXIXwiekuwyłożyłaswojepoglądynatemathistorii,byłStanisław
Staszic7.Zainteresowanymetodologiąbadańhistorycznychpoświęcił
tymzagadnieniomwieleuwagiwprzypisachdoRoduludzkiego,gdzie
zarysowałmetodologiębadaniahistorycznego8.Dokwestiitychpo-
wracałwczasieurzędowaniawTowarzystwiePrzyjaciółNauk,orga-
nizującpracezespołowedotyczącehistoriiPolski9.Historiętraktował
jakopodstawęnaukimoralnej10.
Istotneznaczeniemiałoto,żewobliczubrakupaństwowościpolskiej
dostrzeganokoniecznośćnauczaniahistorii,szczególniedziejówojczy-
stych11.WykładanojewszkołachKsięstwaWarszawskiegoiwdobie
konstytucyjnejKrólestwaPolskiego12.Zarównospołeczeństwopolskie,
jakizaborcy13przywiązywaliwielkąwagędohistorii14.
6K.Opałek,Wstęp[w:]H.Kołłątaj,Wybórpismnaukowych,Warszawa1953,s.64;X.Hugona
Kołłątajarozbiórkrytycznyzasadhistoryiiopoczątkachroduludzkiego,t.1,zrękopisuwyd.
F.Kojsiewicz,Kraków1842;H.Kołłątaj,RadadlaImćPanaM.nauczycielaHistoryiwG.W.
-jakimsposobemnajpożyteczniejdawaćmożnaHistoryąiJeografiąwszkołachpublicznych,
„PamiętnikWarszawski”1810,t.1,nr4;KursdwuletnihistoryiijeografiipowszechnejwGimna-
zyumWołyńskiemzaczętydnia5października1805roku[w:]X.HugonaKołłątajakoresponden-
cjazTadeuszemCzackim,t.4,wyd.F.Kojsiewicz,Kraków1844.
7B.Szacka,OhistoriografiiStanisławaStaszica,„StudiaFilozoficzne”1964,nr2;A.Jendrysik,
Staszicauwagioedukacji,„RocznikKomisjiHistoryczno-Literackiej.PAN-OdziałwKrako-
wie”1973,R.11,s.23-44;R.Ilnicka-Miduchowa,PoglądyStanisławaStaszicananauczanie
historii,„RocznikNaukowo-DydaktycznyWSPwKrakowie.PraceHistoryczneII”1965,z.20,
s.87-100;M.H.Serejski,Naródapaństwowpolskiejmyślihistorycznej,Warszawa1997.
8B.Suchodolski,Filozofiahistoriiw„Rodzieludzkim”StanisławaStaszica,„MyślFilozoficz-
na”1953,nr3.
9B.Suchodolski,PedagogicznadziałalnośćStanisławaStaszica,„NowaSzkoła”1952,R.3,
nr2,s.147.
10C.Kucharska,MyśledukacyjnaStanisławaStaszica[w:]StanisławStaszicijegoepoka,
red.C.Kucharska,Z.Popławski,Piła2006,s.98;S.Staszic,Edukacja[w:]idem,Pisma
iwypowiedzipedagogiczne,Wrocław1956,s.13.
11J.Maternicki,DydaktykahistoriiwPolsce1773-1918,Warszawa1974.
12J.Maternicki,Historiaiwychowanie,Warszawa1990,s.180;C.Majorek,Historiautylitar-
naierudycyjna.SzkolnaedukacjahistorycznawGalicji(1772-1918),Warszawa1990;T.Sło-
wikowski,Postępczyregreswnauczaniuhistoriinaziemiachpolskichwpierwszejpołowie
XIXwieku?[w:]StudiazdziejówoświatyikulturyumysłowejwPolsceXVIII-XXwieku.Księga
ofiarowanaJanowiHulewiczowi,red.R.Dutkowa,J.Dybiec,L.Hajdukiewicz,Wrocław1977,
s.53-83;J.Iwaszkiewicz,IgnacyŻegotaOnacewicz-historykLitwy.ZdziejówdawnegoUni-
wersytetuWileńskiego,„StudiaiMateriałyzDziejówNaukiPolskiej”,seriaA:„HistoriaNauk
Społecznych”,z.4,Warszawa1961;J.Dybiec,DziałalnośćdydaktycznainaukowaJózefaUldyń-
skiegowKrzemieńcu,„PrzeglądHistoryczno-Oświatowy”1968,R.11,s.296-318;W.Górczyń-
ski,NauczaniehistoriiwKrólestwiePolskim1831-1861.Problemypraktykiszkolnej,„Przegląd
Humanistyczny”1983,nr6,s.87-102;idem,HistoriaPolskiwszkołachśrednichKrólestwa
Polskiego(1831-1861),„PrzeglądHumanistyczny”1985,nr5/6,s.73-107.
13J.Maternicki,Historiaaedukacjapolityczna[w:]Historiaaedukacjapolitycznaspołeczeń-
stwa,red.J.Maternicki,Warszawa1985,s.53.
14J.Tazbir,Kamieniemilowepolskiejświadomościhistorycznej[w:]Socjologia:teoriaidziała-
nie.KsięgapamiątkowakuczciWładysławaMarkiewicza,red.K.Doktór,W.Kwaśniewicz,
A.Kwilecki,Warszawa1997,s.305-318.
