Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
LechaMażewski,Czybyłyinnemożliwości?KrólestwoPolskiewlatach1830-1831
Wiadomo,żeMikołajzdecydowanieodmawiałrozszerzeniaKrólestwakosztemCesarstwa
8
,
natomiastznaczniemniejwiemyotym,żemogłobyćtozrekompensowanewcieleniemdoń
WielkopolskiiGalicjiZachodniejpoodebraniuichPrusomiAustriizjednoczesnymoderwaniem
województwaugustowskiegoiczęścilubelskiego.Tymzmianomterytorialnymmiałotowarzyszyć
ograniczenieodrębnościpaństwowejKrólestwa
9
.Otegorodzajucarskichzamierzeniachmiał
mówićJózefowiZaliwskiemu,jednemuzprzywódcówspiskuwSzkolePodchorążychPiechoty,
samks.FranciszekKsaweryDrucki-Lubeckiwewrześniuilistopadzie1830r
.
W
.Tokarzpowątpiewawprawdziwośćtychinformacji,przynajmniejjeślichodzioprze-
kształceniaterytorialne
10
,aleinnestanowiskomógłbyzajmowaćStanisławSmolka
11
.Jakby
niebyło,możliwośćsformułowaniatakichpropozycjiniebyławcaletakegzotyczna,jakmogłoby
sięwydawać,wynikałabowiemzgeopolitycznejsytuacji,wjakiejznajdowałosięKrólestwo
odpoczątkuswegoistnienia.
WznieceniepowstaniawWielkimKsięstwiePoznańskimiGalicji,iwsparciedziałańpo-
wstańczychprzezwojskoKrólestwawprzypadkupowodzenia,dawałobyszansęnaposzerzenie
terytorialnekosztemzaborówpaństwniemieckich.Czyprzyokazjidoszłobydopomniejszenia
zakresuniepodległościpaństwapolskiego,niebyłosprawąnajważniejszą,gdyżtowzmocnione
Królestwoszybkowróciłobydopoprzedniegostanurzeczy.Bezwątpieniabyłabytolepszamoż-
liwośćdlapaństwapolskiego,niżprzyniósłrzeczywistyprzebiegwydarzeńwlatach1830-1831.
Zagrożeniaustrojowopolityczne
związanezinterwencjąnaZachodzie
WybuchrewolucjiweFrancjiiBelgiinietylkozrodziłwrzeniepowstańczewWielkopolsce,
alerównieżmógłwpłynąćnapublicznoprawnystatusKrólestwa.Chodziłooustrojowopoli-
tycznezagrożeniadlapaństwapolskiego,jakiebyłyzwiązanezorganizacjąantyrewolucyjnej
interwencji,doczegoparłMikołaj.
W
.Tokarzwtakisposóbopisujezagrożenia,wobecktórychstanęłowówczasKrólestwo:
nSytuacjabyławyraźna.Urzeczywistnienietegoplanuprowadziłodoorganicznegowcielenia
8
Por
.L.Mażewski,B.Szlachta,W
.KsiążęKonstantyjakowicekróldefacto?,[w:}Systempolityczny,prawoikon-
stytucjaKrólestwaPolskiego1815-1830.Wprzededniudwusetnejrocznicypowstaniauniirosyjsko-polskiej,pod
red.L.Mażewskiego,Radzymin2013,s.128-129.
9
Rewolucjapolska29listopada1830,przezJózefaZaliwskiego,Paryż1833,s.15-18.
10
W
.Tokarz,SprzysiężenieWysockiego...,s.69-70.
11
CelemwyprawynaZachódniemiałbyćtylkopowrótdostatusquowBelgiilubweFrancji,alerównieżchodziłoodo-
prowadzenieprzezzwycięskąRosjędonwassalstwaNiemców:wWiedniu,wBerlinie,czyteżStutgardzie,wszę-
dzierosyjskiambasador
,pokrojuStackelbergawWarszawiezaczasówKatarzynyII,cośjakbyjenerał-gubernator
wmundurzedyplomaty”(S.Smolka,Przed75laty,nPrzeglądPolski”
,1905,nr4-6,s.398).Innymisłowy
,Mikołajo-
wimiałybysięmarzyćosiągnięciaprzewyższającedokonaniaAleksandrazokresuwojenprzeciwkoNapoleonowi.
17
