Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
obliczawywołałżywowjejpamięcimotywPięknejHeleny”...Maks,
zatroskany,gryzącyblondbrodę,Szarlottanawprostniego,uboku
Napoleona,promieniejąca,odmienionawradosnempoczuciuswej
nowej,cesarskiejgodności.Gdzieżdziśtancerzepięknegokadryla?
Wszyscyumarli,lubwygnani.Żałobapożałobie!Ruinaporuinie!Bóg
odwróciłsięodkrólów!
Więcprzypomniałasobiewszystkiecierpieniaodchwili,gdyśmierć
staregoLeopoldauwieńczyłajejskrońpodwójnąkoronąIlirji
iDalmacji.Córka,pierworodna,zmarłapodczasuroczystości
koronacyjnychwskutekjednejzowychdziwnych,niemającychnazwy
chorób,powstałychzwyczerpaniakrwigasnącychras.Gromnice
żałobnezmieszałyswójblaskziluminacjamimiejskiemiwdniu
pogrzebu,wkatedrzeniezdążonozdjąćsztandarów.Później,pozatem
wielkiemcierpieniem,pozatrwogąozdrowiewątłegosyna,przybyły
nowesmutki,jejtylkowiadome,ukrywanewnajtajniejszymzakątku
dumykobiecej.Niestety,serceluduniejestwierniejszeodserca
królów.PewnegorazuniewiadomoczemutasamaIlirja,która
zgotowałaimtylesolennychmanifestacyj,odwróciłasięodswych
władców.Nastąpiłynieporozumienia,nieufność,wreszcienienawiść,
straszliwanienawiśćcałejkrainy,owanienawiść,którączuła
wpowietrzu,wciszyulic,wironjispojrzeń,wdrżeniuschylonych
twarzy,którajejniepozwoliławyglądaćprzezokno,ikazałaukrywać
sicwgłębipowozupodczasspacerów.Oh,teokrzykiśmiercipod
tarasamijejzamkuwLublunie,słyszałajejeszczeteraz,gdy
spoglądałanawielkipałackrólówFrancji.Widziałaostatnie
posiedzenieradyministrów,bladych,struchlałych,oszalałych
zestrachu,błagającychkróla,abyabdykował...Późniejucieczka
wprzebraniuchłopskiem,nocwgórach...wioski,jakmiasta,
zbuntowane,pijanewolnością...zniczeradościnazgliszczach..iłzawy
wybuchrozczulenia,gdywchatceznalazłamlekodlasyna...Wreszcie
nagłepostanowienie,któremnatchnęłakróla:zamknięciesięwwiernej
jeszczeRaguzie,awniejdwamiesiąceprywacyjistrachu,oblężenie,
zbombardowaniemiasta,dzieciękrólewskiechore,prawieumierające
zgłodu,hańbakapitulacjizezmęczenia,posępnewsiadanienaokręt
pośródmilczącegoiznużonegotłumu,iokrętfrancuski,któryich
wiózłkunowymniedolom,wchłódiniepewnośćwygnanie,podczas
gdyzaniemi,nazrujnowanymzamkukrólewskimpowiewała
chorągiewrzeczypospolitejiliryjskiej,nowaitriumfująca...
.Ruiny
Tuilerjówprzywołałyjejtowszystkonapamięć.
PięknyjestParyż,prawda?rozległsięnaglenadjejuchemgłos