Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
SEKCJAAGENETYKAMOLEKULARNA
Mutacjenapoziomieorganizmu
NiezależnieodklasyfikacjimutacjiwkategoriachzmianwsekwencjiDNA,istnieją
teżichdefinicjeopisującefenotypyzmutowanychorganizmów.Takiepodejściema
zastosowaniedokomórekprokariotycznychieukariotycznych,zwyklejednakbywa
kojarzonezmutantamibakteryjnymi.Wedługtychkryteriówzdefiniowanowiele
zmutowanychfenotypów.
Mutantyauksotroficzne
Mutantytejgrupynieprodukująpewnychzwiązkówwwynikumutacjigenukodu-
jącegoktóryśzenzymówzpodstawowychszklakówbiochemicznych,np.szlaku
biosyntezyjakiegośaminokwasu.Mutantatakiegomożnawyizolowaćwyłącznie
hodującnapodłożusuplementowanymbrakującymmetabolitem.Naprzykład:tryp-
tofanowyauksotrofE.coliniesyntetyzujetryptofanuimusigopozyskiwaćzpożywki
wzrostowej.Przeciwieństwemauksotrofówsąprototrofy,niemającespecjalnych
zapotrzebowańpokarmowych.
Mutantywrażliwenatemperaturę
Wzrosttychmutantówograniczająwarunki,wjakichprowadzisięichhodowlę.Ich
komórkirozwijająsięwyłączniewokreślonychprzedziałachtemperatury.Wtempe-
raturachzbytwysokichnierozwijająsięiobumierają.Mutacje,którychsąnośni-
kami,zwyklewiążąsięzaminokwasamiważnymidlapodtrzymaniastrukturybiałka.
Wpodwyższonejtemperaturzebiałkatychmutantówdenaturująitracąswąaktyw-
ność,czegoefektemjestzmutowanyfenotyp.
Mutantyopornenaantybiotyki
Antybiotykiniszcządzikieszczepybakteryjne,niemająjednakżadnegowpływuna
opornemutanty.Opornośćnaantybiotykmożepowstaćwwielorakisposób,naprzy-
kładwiążesięzmutacjągenukodującegobiałko,będącecelemantybiotyku.
Mutantyregulatorowe
Wtymprzypadkumutantytracązdolnośćregulacjiekspresjigenuluboperonu.Na
przykład:istniejąregulatorowemutantyE.coliwykonująceekspresjęgenówpotrzeb-
nychwmetabolizmielaktozy,nawetgdysubstancjitejniemawśrodowisku.Mutanty
takie,nazywaneteżkonstytutywnymi,powstajązwyklewwynikumutacjibiałkowej
genukodującegorepresorylac.