Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TakżePhilipZimbardozauważauwarunkowaniazłalJegozdaniem
złopoleganazamierzonymzachowaniusięwsposób,któryrani,wykorzy-
stuje,poniża,dehumanizujelubniszczyniewinnejednostki–lubużywaniu
swojejwładzyisiłysystemowej,bynakłaniaćlubdaćprzyzwolenieinnym
dodziałaniawtensposóbwnaszymimieniulWskrócie,jesttonczynić
niedobrze,wiedząccodobre”24l
Psychologiaspołecznapodkreśla,że
sytuacjespołecznemajągłębszywpływnazachowanieifunkcjonowanie
psychiczneludziniżmoglibyśmyuwierzyćl(ł)siławpływusytuacjijest
najbardziejuderzającawnowychwarunkach,wktórychludzieniemogą
polegaćnawcześniejszychwskazówkachcodotego,jaknależyzachowaćsię
wobecnowychwyborówzachowań(ł)25l
Psychologiaklinicznaipsychiatriaupatrująkorzenizławzaburzo-
nejosobowościczłowieka–najczęściejdyssocjalnej,wtymnarcystycznej
ipsychopatycznej26lBadanianadosobowościąwskazująniestetynasta-
bilnośćwymienionychcechlZaburzeniaosobowościwwiekudorastania
niesąwyłączniezjawiskiemprzejściowym,aleznajdująswojąkontynu-
24P
lZimbardo,EfektLucyfera.Dlaczegodobrzyludzieczyniązło?,WydawnictwoNaukowe
PWN,Warszawa2012,sl27,30lPsychologowiespołecznipytają:nJakiewarunkimogły
przyczynićsiędodanychreakcji?”,nJakieokolicznościmogłymiećwpływnazachowa-
nie?”,nJakwyglądałasytuacjazperspektywyosóbwniejdziałających?”,nDojakiegostop-
niadziałaniajednostkimogąwynikaćzczynnikówzewnętrznychwstosunkudoosoby
działającej,zezmiennychsytuacyjnychorazprocesówśrodowiskowychspecyficznychdla
danejsytuacji?”l
25Tamże,sl233lTenże,Jakuwodzizło?,nCharaktery”2007,nr8l
26BlPastwa-Wojciechowska,Psychopatyczne/antyspołecznezaburzeniaosobowości,w:Za-
burzeniaosobowości.Problemydiagnozyklinicznej,redlLlCierpiałkowska,ElSoroko,Wydaw-
nictwoNaukoweUniwersytetuimlAdamaMickiewicza,Poznań2017,sl215,217lPsy-
chopatajestimpulsywny
,nieodpowiedzialny
,hedonistyczny
,brakujemupoczuciawiny
,
wyrzutówsumienia,empatiiorazautentycznegonastawienianadobroinnychludzilJego
społecznezwiązkizinnymipozostająpowierzchowneieksploatatywne;jestonniezdolny
doodraczaniazaspokojeniaswychchwilowychpotrzebbezwzględunakonsekwencje,ja-
kiewynikająztegodlaniegoiinnychlPodobnienarcyzjestegocentryczny
,charakteryzuje
goskłonnośćdomanipulacji,kłamliwość,bezduszność,wrogośćorazrozhamowanie,zktó-
rymwiążesięnieodpowiedzialność,impulsywność,skłonnośćdoryzykal
17
