Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TomaszWiślicz
(InstytutHistoriiim.TadeuszaManteufaPAN)
Niedohistorie,
czylidlaczegopewneopowieścioprzeszłości
niestająsiehistoriami
Historycyhistoriografiichętniepodkreślają,żehistoriajestjednąznaj-
starszych,jeślinienajstarszą,dyscyplinąnaukową.Jejtradycjesięgajądwóch
ipółtysiącleci,azapierwszegoflmetodycznego”historykauważanyjest—
wzależnościodupodobania—HerodotlubTukidydes.Ijakkolwiekkażdy
kurshistoriidziejopisarstwazuznaniemomawiasposoby,wjakiektóryś
ztychdwóchpraojcówhistoriografiizdobywałiprzekazywałwiedzęoprze-
szłości,tojednakhistorianaukowamaznaczniekrótsząmetrykę.Dopiero
wpierwszejpołowieXIXwiekudoszłodoprzełomu,któryokreślasięjako
flprofesjonalizację”historii.Nieznaczyto,żemiędzyTukidydesemaLeopol-
demvonRanke(któryuważanyjestzatwórcęwspółczesnejhistoriografii)
niebyłozawodowychhistoryków.Owszem,setkitwórcówpisałohistorię,
powstawałynowemetodybadawcze,niektóreznichużywanepodziśdzień.
Jednaktodopierowwynikuprofesjonalizacjihistoriijasnookreślonopodsta-
wowewymaganiawarsztatowehistoriografiinaukowejimetodykształcenia
adeptówzawodu.Wtensposóbwyraźnieoddzielonohistorięjakonaukęod
innychopowieścioprzeszłości,którestraciłycharakterobiektywnejwiedzy
izostałyzakwalifikowanedoliteraturypięknej.Wistocie,wprowadzenieme-
todologiczniepodbudowanegopryncypiumflprawdyhistorycznej”nietylko
przysłużyłosięwytworzeniulepiejudokumentowanejwiedzyoprzeszłości,
leczrównieżugruntowałoprzekonanieczytelników,żewszystko,copisze
historyk,zsamejswejzasadyjestprawdziwe.Wrezultacieflobiektywna”
przeszłośćihistorycznaracjastałysięmotorem,azarazemwyjaśnieniem
nowoczesnychnacjonalizmów,ideologicznymfundamentempaństwanaro-
dowegoiargumentemwpolitycznychsporach.
