Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18Kryzysyrozwojowewiekudziecięco-młodzieżowego...
zdolnegododuchowegoprzeżywaniaświata.Przetrwanieczłowiekajako
„ludzkiej”istotybiologicznejmożesięokazaćłatwiejsze,niżjego
przetrwaniejako„człowieczej”istotyduchowej.
Myśleniewedługkorzyści
Jeśliskoncentrujemysięnamodelumyśleniawspółczesnejjednostki,to
beztruduzauważymy,żejejmyślenieposiadabardziej„ludzki”niż„czło-
wieczy”wymiar,wyrażabowiem„małeczłowieczeństwo”.Jesttomyślenie
interesowne2,któreniestetywystępujerównieżudzieci,anawetuosób
duchownych.Umysłdzieckaopanowujeinteresownaświadomość,aprzy-
tłumionyzostajepotencjałświadomościbezinteresownej(por.Romanowska-
-Łakomy,2001),czyliskierowanejnawartości.
Współczesnemyślenie-nawetwtedy,gdyznajdujesięnawysokimpo-
ziomieintelektualnym-poruszasiępoorbiciekalkulacjiiobliczeń.Już
dzieckouczyodpoczątkużyciamyśleniazmierzającegowstronękorzyści,
ajegoumysłprzyjmujestronniczy,subiektywnypunktwidzenia,odległyod
refleksji.Brakrefleksjijestcechąnaszychczasów(Gleick,2003).
Wszyscyuprawiamyrodzajmyśleniastaleobliczonegonato,cosięopła-
ca,aconieopłaca.Jeślinawetumysłpoznajezjawiskaobiektywne,tosu-
biektywizujeje,postrzegajączpozycjistratizysków.Procesmyślowyjest
redukowanydomyśleniakonkretnego,którecechujeświatmałp(Zazzo,
1978,s.156).
Wzasadzieodrzuciliśmymyślenie„wedługwartości”(Tischner,1982),
apracanaszegoumysłuprzestałasięliczyćzzasadamiwyższejetyki.Roz-
winąłsiębowiemrodzajmyśleniapozaetycznego,apunktemwyjściakażde-
goprocesurozumowaniastałosięnaszeegoistyczne„ja”,którespostrzega
rzeczywistośćwsposób„ksobny”.Rzadkostaramysiębyćsprawiedliwi
wtymprocesie.
Wmyśleniuwspółczesnejjednostkizacząłsięliczyćtylkowłasnypunkt
odniesieniaiwidzenia,zmierzającydomaterialnieuchwytnychcelów.Sta-
2Tentypmyśleniazaliczamdomyśleniawykazującegoanimalcentrycznysposóbfunk-
cjonowania.