Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
S.M.Kot,Kustochastycznemuparadygmatowiekonomiidobrobytu,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-005-6,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
22
CzęśćI.Podstawyteoretyczne
średniegozdochodemekwiwalentnymegalitarnemuuzyskujesięinteresujące
indeksynierównościekonomicznych.Absolutnamiaranierównościbędzierów-
naróżnicydochoduśredniego(długośćodcinkaBF)idochoduEDEI(długość
odcinkaDE).Dzielącabsolutnąmiaręprzezdochódśredni,otrzymamyrela-
tywnąmiaręnierówności.
Relatywnyindeksnierówności,zwanyindeksemKolma–Atkinsona,może
służyćdozobrazowaniadekompozycjidobrobytuspołecznego.Rzeczywiście,
dobrobytspołeczny,mierzonynaskaliporządkowej,możnawyrazić,jakoiloczyn
dochoduśredniegorazy1minusindeksnierówności.
Powyższąmetodękonstrukcjiindeksunierównościekonomicznychczęsto
określasięjako„etycznepodejściedopomiarunierówności”.Podejścietooka-
zujesięszczególnieużyteczne,gdyargumentemfunkcjidobrobytuspołeczne-
goorazobiektempomiarunierównościjestdobrostan(well-being)osoby,który
możebyćmierzonylubniezapomocądochodów8.Wówczasfunkcjadobroby-
tuspołecznegojestfaktyczniesymetryczna[zuwaginawymógbezstronności
(impartiality)],ajejawersjadonierównościodzwierciedlależąceujejpodstaw
zasadyetyczne.
Winnymkontekściepowyższametodaokazujesiębardziejproblematycz-
na.Niechfunkcjadobrobytuspołecznegozależyodindywidualnegodobrostanu,
atendobrostanzależyoddochodu,zmożliwymiwariacjamizuwaginazróż-
nicowaniepotrzeb.Wówczasrównośćdochodówprzestajebyćcelemwartym
zabiegów.Korzystanieztejmetodydokonstrukcjiindeksunierównościdobro-
stanuwydajesiępoprawne.Jednakżezastosowanietejmetodydokonstruowania
indeksunierównościdochodowychmożenasuwaćwątpliwości.Nierównoścido-
chodoweniezawszeokazująsię„złe”,np.gdymamiejscekompensacjazuwagi
nanierównepotrzeby.
Dlapogłębieniapowyższegospostrzeżeniarozważmyprzypadekutylitary-
stycznejfunkcjidobrobytuspołecznego,będącejsumą(lubwartościąśrednią)
indywidualnychużytecznościdochodów,przyzałożeniu,żekażdaosobacharak-
teryzujesiętakąsamąściślewklęsłąfunkcjąużyteczności9.Wówczasomawiana
tumetodakonstrukcjiindeksunierównościdochodowychmożebyćinterpreto-
wanawróżnysposób.Indekstennieodzwierciedlaawersjidonierównościfunk-
cjidobrobytuspołecznego,ponieważfunkcjadobrobytuspołecznegoniewyraża
żadnejawersjidonierównościużyteczności.Odzwierciedlaonatylkofaktem-
pirycznywpostacistopniawklęsłości(krzywizny)indywidualnychfunkcjiuży-
teczności.ZdaniemFleurbaeya(2008a)odwoływaniesięwtymprzypadkudo
„podejściaetycznego”wydajesięnieporozumieniem.
8Por.uwagiwpracyKota,Malawskiego,Węgrzeckiego(2004,rozdz.IV)natematstosowanej
tuterminologii(dobrobyt,dobrostanetc.)
9Wklęsłość(wypukłośćkugórze)funkcjiużytecznościoznaczamalejącąużytecznośćkrańcową.