Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
S.M.Kot,Kustochastycznemuparadygmatowiekonomiidobrobytu,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-005-6,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
RozdziałI.
Podstawowedylematyekonomiidobrobytu
23
Innyważnywkładwomawianąproblematykęstanowialternatywne,etyczne
podejście,wktórymanalizujesięwłasnościindeksównierównościwsposóbak-
sjomatyczny.Podstawoweaksjomatyetycznedotyczątransferów.Itak,zasada
transferówPigou–Daltonapowiada,żenierównościmaleją(lubdobrobytspo-
łecznywzrasta),gdydokonywanyjestjednakowychrozmiarówtransferodosoby
bogatszejdobiedniejszej,niezmieniającydotychczasowegorankingutychdwóch
osób(choćmożesięzmienićrankingtychdwóchosóbwzględempozostałych
osób).Ponieważwarunektendotyczyrównychtransferów,jestonaksjomatem
bardzosłabym.Dlategoproponowanedodatkoweaksjomaty,np.wzmacnia-
jącepriorytetosóbbędącychwnajgorszejsytuacji.Zasadamalejącychtransferów
powiada,żetransfertypuPigou–Daltonamatymwiększywpływ,imniższych
dochodówdotyczy(Kolm,1976).Zkoleizasadaproporcjonalnychtransferów
(Fleurbaey,Michel,2001)powiada,żedobrobytspołecznywzrasta,gdytransfer,
wktórymto,cootrzymujeobdarowywany,ito,coprzekazujedonator,jestpro-
porcjonalnedoichpozycjiwyjściowych.
Podobnegorodzajuaksjomatyproponowanewodniesieniudomiarubó-
stwa.NaprzykładSen(1997)proponujewarunekmówiącyotym,żeubóstwo
wzrasta,gdymamiejscejakikolwiekjednakowytransferodosobyubogiej(poni-
żejliniiubóstwa)doosobybogatszej(poniżejlubpowyżejliniiubóstwa).
Pozostałeaksjomaty,przyjmowanedlaindeksównierównościlububóstwa,
mająmniejwyraźnywydźwięketyczny.Chodzitunp.oaksjomatydekompono-
walnościindeksów,niezmiennościskaliitp.
Ekonomiścikorzystajągłówniezindeksównierównościwyprowadzanych
zfunkcjiLorenza.Zuwaginawielośćtychindeksówzaproponowanosyste-
myaksjomatówpostulującychpewne„pożądane”własności.Tutajteżustalono
związkitychindeksównierównościzfunkcjamidobrobytuspołecznego(por.
Kolm,1969;Atkinson,1970).Statystycznakoncepcjadominacjistochastycz-
nejpozwalarangowaćrozkładydochodówzpunktywidzeniadobrobytuspo-
łecznego.Zatemte,zpoczątkuczystoopisowe,statystycznemiarynierówności
bazującenafunkcjiLorenzaokazałysięmiećrównieżodniesieniedozagadnień
wartościowaniaetycznego.
Zdrugiejstronyzainteresowaniefilozofówpolitycznychproblematykąpo-
miarunierównościjestraczejumiarkowane(por.m.in.Temkin,1993).Więk-
szośćautorówopracowańfilozoficznychskupiasięgłównienadefiniowaniu
„poprawnych”zasaddlaawersjidonierówności.WszczególnościParfit(1995)
proponuje,abydaćpriorytetnajgorzejsytuowanymnietylezpowoduichniższej
pozycjiwobecosóblepiejsytuowanych,iledlatego,żeonemająsięnajgorzej.
Problemowitemuodpowiadadefiniowaniedobrobytuspołecznegozapomocą
funkcjiseparowanejaddytywniezmalejącąspołecznąużytecznościąkrańcową10.
10Funkcjadobrobytuspołecznegojestseparowanaaddytywnie,gdyjestsumąniezależnych
składników,zktórychkażdyzależytylkooddobrostanuindywidualnejosoby.