Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MałgorzataBogunia-Borowska
1
Wprowadzenie.Odpowiedzialność
inieodpowiedzialnośćwkulturze
Żyćtobraćnasiebieodpowiedzialność
imającświadomośćtejpowinności,
byćzdolnymzawszeodpowiedzialnośćponosić.
RyszardKapuścińskiLapidariaI–III,s.233
Pracenadniniejsząksiążkązostałyrozpoczętew2018roku,jednaksamjejpomysł
zrodziłsiędużowcześniej.Działanianadniązwolniływ2020roku,gdywybuchła
globalnapandemia,iukazujesięonawroku2021wzupełnieinnymświecie.Wrze-
czywistości,wktórejpojawiłasięempirycznamożliwośćprzetestowaniaznaczeniaod-
powiedzialnościwwieluwymiarachiwróżnychkulturach.Nieoczekiwanezdarzenie,
będąceeksperymentemoniespotykanychnigdywcześniejrozmiarach,stałosięnieby-
wałąokazjądomyśleniaonimwkategoriachodpowiedzialności.Sytuacjawymagała
odpowiedziwieluróżnychpodmiotów,ludzi,instytucji,państwa,korporacji,mniej-
szychiwiększychstruktur.
Problematykaodpowiedzialnościjestaktualnaiważnawkażdychczasach.Jestto
problemzawszepierwszoplanowy,choćmożewkulturzeafirmacjiwitalności,mło-
dości,niedojrzałościmogłosięwydawać,żezostałodsuniętynadrugiplan.Poco
zajmowaćsięodpowiedzialnością,gdyświatsiębawi,konsumuje,pędzidoprzodu,
rozwijatechnologicznie?Ludzizajmujepodróżowanie,zwiedzanie,zabawa,aniedy-
lematyfundamentalnychwartości.Wświeciekulturyzachodniej,któryuporałsię
zdwomatotalitaryzmami,wojnami,analfabetyzmemibiedą,nastałczasstabilizacji.
Trudnojednaknieodnieśćwrażenia,żeówtrwającykilkadekadczasapollińskiej
harmonii,ładu,pewnegouformowania,nastrażyktóregostałyobiektywizm,intelekt
irozum,podlegaprawomczasuizmian.Możnazaryzykowaćstwierdzenie,żeoddoj-
rzałości,amożenawetschyłkupewnegookresu,przesuwamysięwkierunkutrendu
przynoszącegoczasdionizyjskiejfazy,pełnejniepewności,żywiołowości,emocjioraz
subiektywizacji.Kulturafazydojrzałejchylisiękukońcowi,anahoryzonciepojawia
sięnowa,niedojrzałaformakultury.Odnosisięwrażenie,żepowoliświatwchodzi
wstanzmianyiprzeobrażaniasię,comożezaowocowaćnowąjakościąinowąkul-
turą.Naraziekulturazdajesiępowolidryfować,wchodzićwruchzmierzającydo
zmiany.Odfazyapollińskiejdofazydionizyjskiej.Oddojrzałościdoniedojrzałości.
7
1.Wprowadzenie.Odpowiedzialnośćinieodpowiedzialnośćwkulturze