Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Gromkowska-Melosik,Z.Melosik(red.nauk.),Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe,
Kraków2010
ISBN:978-83-7587-579-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
22
Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe
nywpływnatożsamośćmłodzieży,jejpostrzeganieświataorazsiebiewnim.
LawrenceGrossbergtwierdziwtymkontekście,żekulturapopularnastanowi
potężnyczynnikedukacjiisocjalizacji,jestjednymznajważniejszychsposobów
wykorzystywanychprzezludzidlanadaniasensusobiesamym,swojemużyciu
iświatu.Niemożnawięcredukowaćjejstatusudo„fantazji”natematświata.
Siłajejoddziaływaniapowoduje,żestajesięona„znaczącąiskutecznączęścią
materialnejrzeczywistościhistorycznej,kształtując[wtensposób]warunkina-
szejegzystencji”40.
Kulturapopularnastanowiwięcpotencjalniebardzokonstruktywnąpłasz-
czyznędziałaniapedagogicznego.Trudnozrozumieć,dlaczegotakrzadkosięto
dostrzega.MożezewzględunaabyużyćokreśleńGrossbergajej„natychmia-
stowość”i„radość”,jejrzeczywistąpopularność?Kulturapopularnajestmiejscem
odpoczynku,prywatności,źródłemprzyjemności,namiętnościiemocji41.Może
właśnie(paradoksalnie)dlategouznawanajestza„niepoważną”iwpunkciewyj-
ścianiepedagogiczną?
Wtypowejdlatradycyjnychwersjibadańkulturowychinterpretacjiproblemu
„gwiazd”iichwielbicieliciostatniopisywanibyliwkategoriachhedonistycznych
lubhipnotycznych.Niewieluautorówpostrzegafanówiichzachowaniajakonor-
malne,społeczno-kulturowezjawiskocodzienne.Fancharakteryzowanyjestnaj-
częściejbądźjako„ogarniętyobsesją,izolującysięsamotnik”,bądźjako„poddany
szaleństwuczłonektłumu”.Wkażdymprzypadkupostrzeganyjestjakojednost-
kairracjonalnaibędącąpozakontrolą,pozostającapodhipnotycznymwpływem
medióworazgwiazdrockowychipopowych.Zjawiskoidentyfikacjizgrupąfanów
definiowanejestzwyklejakodewiacyjne.JoliJensenuważa,żeskategoryzowanie
iopisaniegrup„fanów”mapotwierdzaćszczególne,preferowanespołeczniewar-
tościwyższośćtego,coracjonalne,nadtym,coemocjonalne,tego,copedago-
giczne,nadtym,coniewyedukowane,tego,coelitarne,nadtym,copopularne,
głównegonurtunad„marginesem”,statusquonadalternatywą,opanowanianad
pasją.Wtenwłaśniesposóbtworzysiękategorie„gorszychInnych”,„Odmien-
nych”,którzystająsię„interesującymiprzypadkami”,stanowiącymiegzemplifika-
cjężycianamarginesielubwdziczy.Reprezentującytakiepodejściebadaczkultu-
ryprzyjmujepostawę„misjonarza”,którychce„uratowaćprymitywneplemiona”.
Zakładaaprioriswojąwyższośćmoralnąijednocześnieuważa,żewprzeci-
wieństwiedopoddanegodziałaniu„zewnętrznychsił”fanajestautonomiczny42.
Oczywiścietakapostawauniemożliwiakonstruktywnedziałaniepedagogicz-
ne.Pedagogstarasięjeszczerazwpisaćwświadomośćmłodzieży,jakżeczęsto
przezstrachiprzymus,to,comoralne,właściwe,estetyczneiwartościowe.Za-
40L.Grossberg,WeGotta...,op.cit.,s.69.
41Ibidem,s.78–79.
42Por.J.Jensen,FandomasaPathology[w:]TeAdoringAudience.FanCultureandPopular
Media,red.L.A.Lewis,London1992,s.3,24–25.