Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Gromkowska-Melosik,Z.Melosik(red.nauk.),Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe,
Kraków2010
ISBN:978-83-7587-579-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
32
Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe
osadzonagłówniewobrębieznaczeńtzw.Americandream,natomiastwkrajach
arabskichprzenicowanaznaczeniamiodsyłającymidorzekomejdegrengolady
kulturyZachodu.
Przykładytakiegopodejściaprzyczyniłysiędostworzeniabardziejadekwat-
nychramdefinicyjnychokreślającychkulturępopularną,niżtomiałomiejsce
przedwspomnianym„zwrotemetnograficznym”.Sięgnijmydojednegozujęć,
którewydajesiępokłosiemtegozwrotu,azarazemumieszczakulturępopularną
wdoświadczeniuczłowiekawspółczesnegoiwyprowadzająpozazasięgdyscy-
plinarnychsporówiaksjologicznychetykietek.ChrisBarkeruważa,żekultura
popularnato„zbiórtekstówocharakterzewspólnymipowszechnym”9.Tola-
koniczneujęcieztekstemwtlemożewzbudzaćpodejrzenieoistnieniukryty-
kowanegowcześniejtekstualizmu,alejestidrugiczłontejdefinicji:„Znaczenia
ipraktykiwytworzoneprzezzwykłegoodbiorcę”10.Obateujęcianależyodczyty-
waćrazem–jakouzupełniającesię,dynamiczneiwzajemniewarunkujące;wów-
czasokażesię,żeniechodziohegemonicznyihomogeniczny,niezmiennytekst
kulturywymuszającyposłuszeństwonaodbiorcach,leczocośzgołaodwrotnego–
zasobnikjedyniemożliwychznaczeń,któreinterpretujeipożytkujeodbiorca
wswoistydlasiebiesposóbizewzględunakonkretne,bywa,żenieuświada-
mianecele.Ważnejestbowiemnietylkoto,cosię„czyta”,lecztakżeto,jaksię
„czyta”.
Ujęcietouzupełniapogląd,szczególnieistotnywrozważanymtutajaspekcie,
żepojęciekulturypopularnejmożnaodnieśćdodawniejszejkulturyludowej,co
samowsobiesankcjonowałobyroszczenianiektórychprzedstawicieliantropolo-
giidozajmowaniasiętąsferą.JamesLullzauważa,żewjęzykachwywodzących
sięzłacinytermin„kulturapopularna”(culturapopular)znaczydosłownie„kultu-
raludu”11.Niewskazujetoprzytymnajakiśszerokinurtgłówny,dominującyczy
komercyjny,lecznasferęzgołaprzeciwstawną–„artefaktyistyleekspresjiczło-
wiekawyrosłeztwórczościzwykłychludziipozostającewcyrkulacjipomiędzy
ludźmistosowniedoichzainteresowań,preferencjiigustów”12.Możnaztego
pogląduwyciągnąćzatemtakiwniosek,żekulturapopularnajestniejakowytwo-
remsamegoludu,choćniewsensiedosłownym,bezpośrednim,alepośrednim.
Ostateczniejednaktoonstanowipunktrzeczywistegoodniesieniatwórcy(pisa-
rza,reżysera,muzyka,twórcyreklamy,kreatoramodyitd.),którynadewszystko
występujetutajwrolipodmiotuczynnościtwórczych,dającegowyrazoczekiwa-
niomodbiorców13.Wświetletegopodkreśleniawymagawszczególnościdrugi
człondefinicjikulturypopularnejBarkera,wktórympołożononacisknafakt
9C.Barker,Studiakulturowe.Teoriaipraktyka,tłum.A.Sadza,Kraków2005,s.516.
10Ibidem,s.516.
11J.Lull,Media,Communication,Culture.AGlobalApproach,NewYork2000.
12Ibidem,s.165.Wszystkiecytatyzobcojęzycznychźródełwtłumaczeniuwłasnym.
13Por.Słownikterminówliterackich,red.J.Sławiński,Wrocław1988,s.361.
