Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
AGNIESZKAGROMKOWSKA-MELOSIK
ciałastanowiąwyrazzłożonychinterakcjimiędzyspołecznymirolamikobietidomi-
nującąideologiąkobiecości,atakżewiedzynaukowejimedycznej(Vertinsky,1987:
257).Zawszejednakkobietysąocenianewdużejmierzeprzezpryzmatichzdolności
adaptacjidoakceptowanychpowszechnieprzekonańdotyczącychfizycznościisek-
sualności.Iwtymprzypadkuznaczenianabierakategorianwładzy”
.Idealneciało,
zarównonagie,jakiubrane,stanowibowiem-jaktwierdziwielukrytyków-środek
sprawowaniaspołecznejkontrolinadumysłamiiżyciemkobiet.S.Bordouważa,że
analizadziejówchoćbydwóchrodzajówpraktykspołecznych-medycynyimody
-prowadzidowniosku,iżspołecznamanipulacjaciałemkobiecymstanowipod-
stawowąstrategięwpotwierdzaniuasymetrycznychstosunkówmiędzykobietami
imężczyznami,zawszenaniekorzyśćtychpierwszych(Bordo,1995:143).Jednocze-
śnieprzytympanującaideologiacielesności(iseksualności)kobiecejwikłakobiety,
przynajmniejzwyższychklasspołecznych,wneurotycznesprzeczności,którespra-
wiają,iżżyjąonewnieustannymniepokojudotyczącymswojegociała1.
Znakomiciejesttowidocznewepocewiktoriańskiej.Itakwideologiitypowej
dlatejepoki(zgodniezzasadamidziewiętnastowiecznejmoralności)ciałozda-
wałosiębyćnwrogiemduszy”
.Paradoksalniejednakprzytympowierzchowność
kobiety,jejnzewnętrzność”
,jejuroda,wyglądiubiórstanowiłykwestieniezwykle
ważne.Kobietaznklasypróżniaczej”byłaprzeznaczonadlateatruspołeczeństwa-
odpowiednikaarystokratycznegodworuzminionejery(Duby,Perrot,1995:321).
Jejciałoiumysłowośćbyłydyscyplinowanepoprzezobowiązującąmodęorazety-
kietędotyczącąwłaściwejekspresjiobowiązującychideałówkobiecości,odnoszą-
cychsięzarównodowyglądukobiety,jaki-wkonsekwencji-dojejtożsamości
orazmożliwychdozaakceptowaniarólspołecznych.
Kobietyangielskieiamerykańskie,żyjącewspołeczeństwiewiktoriańskim,od
najwcześniejszychlatswojegożyciadowiadywałysiękażdegodnia,wjakisposób
mająsięza(re)prezentować,jakimwyglądaćwolno,ajakiwyglądwywołaspo-
łecznądezaprobatę;jakanwizualność”(ijakieciało)staniesięobiektemzachwytu
mężczyzn,ajakieuznanezostaniezanieadekwatne.Kobietawiktoriańskamiała
byćpiękna,ale,jakwiemy,pięknostanowi-abyodwołaćsiędoMichelaFoucaulta
-nasyconąwładząkonstrukcjęspołeczną,którawtymprzypadkubezwzględnie
potwierdzałapodporządkowaniekobiet2.Stądwpunkciewyjścianależystwier-
dzić,żeideałkobiecościwiktoriańskiejzklaswyższychniebyłwolnyodsprzecz-
ności,jednakżemożnadostrzecwnimpewnąstałątendencję.Otoidealnakobie-
tatamtejepokipowinnamiećnmaleńkieidelikatnedłonieistopyorazsmukłą
figurę”
.Świadczyćonemiałynietylkoosubtelnościjejnatury,aleiocałkowitej
niezdolnościdopodjęciajakiejkolwiekpracy,atakżewyraztendencjidoizolo-
1Wodniesieniudosytuacjikobietywspółczesnejpor.rozważania:Gromkowska,2002,awszer-
szymkontekście:Gromkowska-Melosik,2011.
2Natematzjawiskanprzemocypiękna”wkulturzewspółczesnejpor.Melosik,2010:21-27.
