Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaMalewska-Szałygin,Opożytkachzinterdyscyplinarnościpłynących...
27
iwyróżniającychjąmetodach,ileantropologiizainteresowanej„aspektami
politykiwewszelkichprzestrzeniachkultury”
33
.Zainteresowanymtaknakre-
ślonąproblematykąproponujępodstawowepodręczniki:JoanVincent
34
,Do-
naldaKurtza
35
,TedaLewellena
36
iWojciechaDohnala
37
orazzbiórtekstów
podtytułemTheAnthropologyofPolitics
38
.
NaprzełomieXIXiXXwiekuantropologicznynamysłnadprzedpoli-
tycznąorganizacjądawnychspołeczeństwpozaeuropejskichskupiałsięprzede
wszystkimnaustaleniuewolucyjnychtrajektoriirozwojusystemówwładzy
(naprzykładwbadaniachMaine’a,MorganaczyLowiego)
39
.Myślewolucyjna,
zmieniającsię,przetrwaławramachantropologiipolitycznejażdolatsiedem-
dziesiątych.Ztegookresupochodząnajpopularniejszetypologiesystemów
władzytworzoneprzezamerykańskichantropologów,takichjakLeslieWhite,
JulianSteward,ElmanServiceiMortonFried.Wartozaznaczyć,żeklucz
ewolucyjnyniebyłjedynymmożliwymsposobemporządkowania.Pracazbio-
rowaAfricanPoliticalSystems
40
z1940rokuprezentowałataksonomięzoriento-
wanąnarodzajstrukturyspołecznejirelacjiwładzyorazsposobyzachowania
społecznejrównowagi.Współcześnieantropologiapolitycznaodeszłaodtypo-
logii,któreprzezkilkadekadbyłyjejznakiemrozpoznawczym.Obecnietego
rodzajuklasyfikacjetraktowanesąpodejrzliwiejakozbytstatyczne,upraszcza-
jące,stereotypizująceiwefekciestosowanesąjedyniedoopisusystemów
społecznychrekonstruowanychprzezhistorykówiarcheologów.
WlatachpięćdziesiątychisześćdziesiątychXXwiekupojawiłsięwantro-
pologiikierunekprocesualno-akcjonistyczny,uprawianymiędzyinnymiprzez
antropologówzeszkołymanchesterskiej,tworzącynarzędziaopisuzoriento-
wanenienadeskrypcjęstatycznychstrukturspołecznych,leczrelacjonowanie
dynamicznegoprocesużyciaspołeczno-politycznegonaznaczonegopowta-
rzającymisiękonfliktami(międzyinnymiprzezLeacha,Turnera,Bartha,
33
Tamże,s.192.
34
J.Vincent,AnthropologyandPolitics:Visions,TraditionsandTrends,UniversityofArizona
Press,Tuscon(Arizona)1990.
35
D.Kurtz,PoliticalAnthropology:ParadigmsofPower,WestviewPress,Boulder,Col.-
Oxford2001.
36
T.Lewellen,Antropologiapolityczna:wprowadzenie,tłum.A.Dąbrowska,Wydawnictwo
UJ,Kraków2010.
37
W.Dohnal,Odpolitykipierwotnejdopostpolityki:zdziejówanglosaskiejantropologii
politycznej,WydawnictwoNaukaiInnowacje,Poznań2013.
38
J.Vincent(red.),TheAnthropologyofPolitics.AReaderinEthnography,Theory,and
Critique,WileyPress,Oxford2002.
39
H.Maine,AncientLaw:ItsConnectionwiththeEarlyHistoryofSocietyandItsRelationto
ModernIdeas,JohnMurray,AlbemarleStreet,London1861;L.H.Morgan,Społeczeństwopierwotne,
czylibadaniekoleiludzkiegopostępuoddzikościprzezbarbarzyństwodocywilizacji,tłum.L.Krzywicki,
Warszawa1887;R.H.Lowie,TheOriginoftheState,Harcourt,Brace,NewYork1927.
40
E.E.Evans-Pritchard,M.Fortes(red.),AfricanPoliticalSystems,ReadBooks,2008
(reprintwydaniaOxford1940).
