Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
Jednymzrezultatówbyłarewizjapojęćwcześniejszejmeta-
fizyki,takichjaksubstancjaduchowaczymaterialna,któreoka-
zywałysięnieprzydatnedopoznania.Materialneciałamożna
opisać,popierwszewskazującnazbiórtworzącychjeideicech
wtórnychocharakterzejakościowym,podrugie-poprzezwska-
zanienaideecechpierwotnychocharakterzeilościowym,zależ-
nieodtego,czychodziocodziennefunkcjonowaniejęzyka,czy
czynionyzeńużyteknfilozoficzny”
,czylinaukowy.Pojęciemate-
riipojmowanejjakoostatecznepodłożecechnietylkobyłonie-
dającymsiędoświadczalnieweryfikowaćkonceptem,lecztakże
okazywałosięzbędneistanowiłozbytdużyskrótszeregupro-
cesówpoznawczych,którychefektembyłopojęcieciała.Przy-
pomnijmyczęstoprzywoływanyprzezLocke’aprzykładzłota:
możeonooznaczaćzbiórtakichjakościjaknkowalność”
,nżółć”
,
npołysk”
,awcelachnaukowychmożnaodwołaćsiędocharak-
terystykiilościowej,określającciężarwłaściwyczytemperaturę
topnienia;tymczasemstwierdzeniemówiące,żejestsubstancją
materialną,niewnosinicnowegodopoznania,oznaczabowiem
conajwyżej,żechodziocoś,coistniejerealnieiniejestwy-
mysłemludzkiejwyobraźni.Jednakżezamiastsięgaćpopojęcie
materii,któremiałobyzapewnić-jakpowiadałDescartes-me-
tafizycznąpewnośćjegoistnienia,Lockezadowalasięnpewno-
ściąmoralną”-zdroworozsądkowymprzekonaniemorealności
rzeczy,októrejprzekonujerudymentarnedoświadczeniedo-
tyku.NaanalogicznejzasadzieLockeinterpretujekwestiętoż-
samościosobowej.Nieodwołujesiędoistnienianiedającejsię
doświadczyćsubstancjiduchowej,któramiałabygwarantować
tożsamośćmyślącegoegowpotokuzmiennegodoświadczenia.
Zamiasttegoprzedstawiazłożonykoncept,nawiązującydoroz-
maitychdoświadczeńifunkcjonowaniaczłowiekawspołeczno-
ści.Wjegointerpretacjitożsamośćzasadzasięzarównonaau-
tobiograficznejtożsamościpamięci,jakinatożsamościżywego