Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KWESTIONARIUSZJAKOMETODABADANIAOSOBOWOŚCI
23
cymstopniuwpływaćrozwójzarównoteoriiosobowości,psychometrii,diagnostyki
psychologicznej,jakitechnologii.
1.2.1.KwestionariuszeosobowościwPolsce
KwestionariuszeosobowościciesząsięnajwiększąpopularnościąwStanach
Zjednoczonych,skądpochodząteżgłówneanalizytejmetodybadawczej,jakinaj-
bardziejrozpowszechnionenarzędzia.Metodytemająjednaktakżeswoichzwolen-
nikówwEuropie(EysenckiEysenck1980).WPolsceinwentarzezyskałypopular-
nośćdopierowokresiepowojennym.IchgłównympopularyzatorembyłMieczysław
Choynowski,podkierunkiemktóregodokońcalat60.wPracowniPsychometriiPAN
opracowanoadaptacjewieluinwentarzyzagranicznych,m.in.MMPIHathawaya
iMcKinleya3,16PFCattella,MPI(MaudsleyPersonalityInventory)Eysencka
czyTTSThurstone’a(zob.Sanocki1976).Procestenzostałzahamowanypowy-
darzeniachpolitycznych1968roku,skutkującychrozwiązaniemPracowniiostrą
krytykątestów.Praktycznieodtegomomenturozpocząłsięteżdługotrwały,bo
trwającydopoczątkulat80.,okreszastojuwopracowywaniukwestionariuszy.
Wtymczasiepowstałytylkonieliczneoryginalneinwentarze,jakKwestionariusz
Temperamentu(KTS)Strelaua,WskaźnikMotywacyjnyKocowskiego(WMK)czy
KwestionariuszKontroliEmocjonalnej(KKE)Brzezińskiego,chociażmyśldiag-
nostycznaipsychometrycznanadalbyłaprezentowanawpolskichpracach.Wtym
czasiepowstająbowiemoryginalnepraceBrzezińskiego(1980),Nowakowskiej
(1975)czySanockiego(1976).Wrazzkolejnymizmianamipolitycznymiwlatach
80.następujeteżponownywzrostzainteresowaniametodąkwestionariuszy,począt-
kowogłówniezasprawątrzechośrodkówuniwersyteckich:lubelskiego,poznańskie-
goiwarszawskiego,azupływemczasupraktyczniewewszystkichplacówkach
prowadzącychnaukowebadaniapsychologiczne.Odpoczątkulat80.wLublinie
powstajeszeregoryginalnychopracowańiadaptacjiinwentarzy,którychautorami
PiotrBrzozowski,RadosławŁ.Drwal,PiotrOleś.WWarszawiewielekwestio-
nariuszyjesttworzonychiadaptowanychwprzezAnnęMatczak,JanaStrelaua,
KazimierzaWrześniewskiego,BogdanaZawadzkiego,natomiastwPoznaniutwo-
rzonepsychometrycznepodstawytychmetoddiagnostycznych,jakiadaptacje
konkretnychnarzędzi(np.Matkowski1992).Pracetenależywiązaćznazwiska-
mitakichbadaczyjakJerzyBrzeziński,ElżbietaHornowska,MarekMatkowski,
MarzennaZakrzewska,WładysławJ.Paluchowski.Współcześnieopracowaniata-
kiepowstająniemalżewkażdejuczelniiwieluplacówkachpozauniwersyteckich,
takichjakZespółBohdanaDudkawŁodzi.Cojednakszczególnieważne,coraz
więcejcennychoryginalnychnarzędziiadaptacjijesttworzonychtakżeprzezprzed-
stawicielimłodegopokolenia.
WtymczasiepowstajeseriaBibliotekaPsychologaPraktyka,prezentująca
Standardydlatestówstosowanychwpsychologiiipedagogiceorazkilkatomów
wybranychkluczowychpraczachodnich,poświęconychdiagnostycepsychologicz-
3PracenadpolskąadaptacjąMMPIprowadziliteżinnibadacze,np.PłużekorazKocowski.