Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Introduction
IsaacLaquedem,ditJésus,est-cetoi?
Oui,réponditIsaac;quemeveux-tu,magicien?1
QueleJuiferrant2s’inscrivedanscettecatégoriedelégendespopu-
lairesquisontlargementrépanduesetquelevoyageurbarbusoitgratifiéde
traitsimmuablesfaisantdeluiunélémentindétachabledelaconscienceuni-
versellepresqueaumêmeniveauqued’autresfiguresfictives,tellesqueFaust,
DonQuichotteetDonJuan,estunfaitpatent3.Bienquel’onjugecommunément
quelaformationdeladitelégendecoincideaveclesprémicesdelareligion
chrétienneetqu’ellesediffusetoutaulongduMoyenAgesurlecontinent
européentoutentier,ilexistedespreuvesquilerévoquentendoute.Nouspen-
sonsicinotammentauxrésultatsdesrecherchesdeGastonParisd’aprèslesquels
laformedéfinitivedelalégendenes’établitqu’audébutduXVIIesiècle.Le
médiévistefrançaisdémontreaussiquesapopularitéserestreintà«quelques
contréesdunord-ouestdel’Europe,l’Allemagne,laScandinavie,lesPays-Bas
etlaFrance»4etquel’histoiredumarcheuréternel,àl’inverseduprocessus
traditionneldelaformationdelamajoritédeslégendes,sepropage«nonpar
latraditionorale,maisparunevoietoutelittéraire»5.
1A.DUMAS:IsaacLaquedemouleRomanduJuiferrant.Paris,LesBellesLettres,2005,
p.282.
2Lagraphiedecetteappellationévolueàtraverslessiècles.Danslaplusancienne,les
deuxcomposantessontuniesàl’aided’untiretet,l’uneetl’autre,écritesavecunemajuscule
(Juif-Errant).Ensuite,oncommenceàdétacherlesdeuxélémentsconstitutifs(JuifErrant)pour,
endéfinitive,choisircetteformelesecondtermefonctionnecommeunadjectifverbal(Juif
errant).C’estladernièreorthographequiestaujourd’huilaplusfréquente.Néanmoins,ontrouve
desauteurs«traditionalistes»quioptentpourlesvariantesanciennes,telGaëlMilinquiécrit
«JuifErrant».Sapublicationdatede1997.
3Cf.W.H.AUDEN:Shakespeare.Paris,Rocher,2003,p.437.
4G.PARIS:LégendesduMoyenAge.Paris,Hachette,1903,p.149.
5Ibidem,p.150.