Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Farmakoterapia
niejestniezbędnymwarunkiemdlarozwojuzjawiskatolerancji.Najbardziejprawdopodob-
nąprzyczynąpowstawaniatolerancjijestzwiększenieodległościpomiędzyreceptoremna
błoniekomórkowejadrobinąbiałekG.Zjawiskotojestodwracalnepozaprzestaniupoda-
waniaopioidów.Wartopodkreślić,żeśrodkiznieczuleniamiejscowegoopóźniająwystępo-
waniezjawiskatolerancji.Czynnikiem,którymożewpływaćnarozregulowaniepołączenia
pomiędzyreceptoremopioidowymidrobinąbiałkaGjestprawdopodobniepredyspozycja
genetyczna.
Tolerancjaskrzyżowanapoleganatym,iżpowtarzanedawkiokreślonegoopioidupo-
wodująpowstanietolerancjirównieżnainnelekiztejgrupy.Natomiasttolerancjaselektyw-
narozwijasięnakonkretneobjawyniepożądanewywoływaneprzezopioidy.Nawiększość
poopioidowychobjawówniepożądanychzczasemrozwijasiętolerancja.Wyjątkiemsązapar-
ciaorazzwężenieźrenic.Uzwierzątdoświadczalnychtolerancjanaantynocyceptywnedzia-
łanieopioidówrozwijasięwciągugodzinlubdnistosowanialeku.Natomiastuludziobser-
wujesięczęstoskutecznedziałanieanalgetycznestałejdawkiopioiduprzezwieletygodnilub
miesięcy,podwarunkiemżenienarastastymulacjanocyceptywnaistopieńnatężeniabólu.
Wodróżnieniuodzwierzątdoświadczalnychuludzileczonychopiodamiznacznieszybciej
pojawiasięponownawrażliwośćnaopioidy.
Uzależnienie-termintenobejmujekilkapojęćoróżnymznaczeniuidlategonie
powinienbyćstosowanybezuściślenialubdodatkowychwyjaśnień.
Uzależnieniefizyczneodnosisiędopotencjalnegozagrożeniawystąpieniemzespołu
abstynencjipoodstawieniulekulubpopodaniuantagonisty.Objawyabstynencjisądobrze
poznaneuludzi,zarównouochotników,jakiwpopulacjiosóbuzależnionych.Natomiast
upacjentówcierpiącychzpowodubóluprzewlekłegoabstynencjabardzorzadkojestpro-
blemem,którywymagaspecjalnegopostępowania,zwyjątkiemprzypadkowegopodania
substancjiantagonistycznej.
Uzależnieniepsychiczneoznaczaprzymusoweposzukiwanieichęćzawszelkącenęotrzy-
maniaopioidudlazaspokojeniapotrzebpsychicznych,aniewceluuśmierzeniabólu.Zpunktu
widzeniaklinicznegobłędemjestutożsamianiefarmakologicznejwłaściwościlekupodawanego
przezdłuższyczas,polegającejnamożliwościwystąpieniaobjawówabstynencjipoodstawieniu
leku(uzależnieniefizyczne)zzespołemcharakterystycznychdlanarkomaniizachowańichę-
ciązaspokojeniapotrzebpsychologicznych(euforii).Takiepodejściejestczęstoprzyczynąnie-
właściwego,tj.niewystarczającego(wzbytniskichdawkach)stosowaniaopioidówupacjentów
zbólemnowotworowym.
63
2.1.3.4.Zastosowanieopioidówwpraktyceklinicznej
Biorącpoduwagęsiłędziałaniaprzeciwbólowego,opioidydzielisięnasłabeisilne.Podział
tenwydajesięszczególnieużytecznydlapraktykiklinicznej.Najważniejszecechynajczęściej
stosowanychanalgetykówopioidowychprzedstawionowtabeli2.12.
