Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CEnZUSYWYBORCZE
c
cenzusywyborcze
(łac.census-oszacowaniemajątku,spisludności)pojęcieściślezwiązanez→zasadą
powszechnościprawawyborczego.Wdoktrynietermin„cenzuswyborczy”jestro-
zumianydwojako.Popierwsze,jakokażdywarunek,odktóregouzależnionejest
korzystanieczłowiekazpodmiotowychprawwyborczych.Podrugienatomiast,jako
dyskryminującewyłączenieodkorzystaniazpodmiotowychprawwyborczychzuwagi
nabrakokreślonychkwalifikacji.Zgodniezpierwszympoglądemmamywięccenzu-
sywyborczewystępującewprzeszłości(cenzuspłci,rasy,wyznania,wykształcenia,
zasług,majątkowy,zawodowy,klasowy)orazwspółczesnecenzusywyborcze(cenzus
obywatelstwa,wieku,zamieszkania,pełniprawpublicznychipełniwładzumysło-
wych).Zwolennicydrugiegopogląduwystępująceobecnieograniczeniawkorzysta-
niuzpodmiotowychprawwyborczych(zuwaginaobywatelstwo,wiek,domicyl,
stanumysłowyipełnięprawpublicznych)uznajązanaturalne(niedyskryminujące)
wyłączeniaodkorzystaniazprawwyborczych,aniezacenzusywyborcze.Wprawie
polskimkorzystaniez→czynnegoprawawyborczegojestuzależnioneodposiadania
obywatelstwapolskiego(niedotyczytowyborówdoParlamentuEuropejskiego,wybo-
rówdoradgminorazwyborówwójtów,burmistrzówiprezydentówmiast,wktórych
mogąbraćudziałtakżeobywateleinnychpaństwUniiEuropejskiej),ukończenia18lat
(najpóźniejwdniugłosowania),posiadaniapełniwładzumysłowych(cowyklucza
osobyubezwłasnowolnioneprawomocnymorzeczeniemsądowym),pełniprawpub-
licznych(pozbawićichmożetylkoprawomocneorzeczeniesądu)orazprawwybor-
czych(którychpozbawićmożeTrybunałStanu).Ponadtowwyborachsamorządowych
obowiązujewymógdomicylu-prawowybieraniadodanejrady(lubsejmiku)ma
tylkowyborca,którystalezamieszkujenaobszarzedziałaniatejrady(sejmiku).[A.S.]
chronologiaczynnościwyborczych
przebiegkolejnonastępującychposobiefaktówiczynnościwystępującychpodczas
→wyborów.Każdewyborystanowiąniezwyklezłożonyproces,któryskładasięzsek-
wencjipowiązanychzesobązdarzeńielementów.Pomiędzyzarządzeniemwyborów
amomentemogłoszeniawynikówmamybowiemdoczynieniaznastępującymipo
sobieczynnościamiwyborczymi,stanowiącymikolejnefazyorganizacyjnychprzy-
26
