Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚwiadomośćkomparatystycznaBolesławaLeśmiana...
35
Letourneauwywodziestetykętwórczościartystycznejzeste-
tykizwierząt,anastępnieludówpierwotnych.Wypowiadasię
natematpoczątkówjęzykastwierdzając,żeDmowaczłowieka
wzięłaswójpoczątekodzwierzęcegokrzyku”
61
.Zkoleiudziecka,
zdaniemuczonego:
Dpierwszeprzejawymowypolegająnamodulowanymkrzykuiśpie-
wie.Dzieckosłuchatychdźwiękówiznajdujewnichpewnąprzyjem-
ność.Powtarzaonowielokrotnietesamedźwięki,(ł)podwojenia
teipowtórzenia(ł)sąrównieżjednązcechcharakterystycznych
językówipoezyjpierwotnych”62.
Odnajdujemytuwypowiedzianąjęzykiemantropologiikońca
XIXwiekuizilustrowanąprzykładamizcałejkuliziemskiejbli-
skąLeśmianowikoncepcjępierwotnejpoezji:
Destetykaliterackawszystkichludówpierwotnychposługujesięjed-
nocześnieśpiewem,słowemigestem.Toteżludziewszystkichkrajów
iras,debiutującwzakresieestetykiliterackiej,łączyliwnierozerwalną
trójcęmimikę,muzykęipoezję,krócejmówiąc,śpiewitaniecsce-
niczny.Słowoczłonkowaneniebyłopierwotnienajważniejsząosobątej
estetycznejtrójcy;jakoprostydodatekdośpiewu,czylirytmicznych,
miarowychmodulacji,uwydatniaonojegoznaczenie,nieumiejed-
nakodeńsięoddzielić,ustępującnawetmiejscaniekiedyzwyczajnym
krzykommodulowanym,wykrzyknikom,onomatopejom.Istotnie
uwieluludówpierwotnychznaleźćmożnarodzajpieśnibezsłów
[podkreśleniemojeAC-W],śladydawnejpoezjiokrzykowej,która
musiałaistniećprzedpoezjąmówioną.Okrzykowerefrainy,takczęste
uludówpierwotnych,zarównojakiwnaszychpieśniachludowych,
sąnajwidoczniejpozostałościamitejżeestetyki”63.
WstudiumfrancuskiegoantropologaautoresejuRytmjako
światopoglądmógłznaleźćtakistotnedlajegokoncepcjisztukitezy
dotyczącepoprzedzającychpoezjęzjawiskzwiązanychztańcem,
gestemiśpiewem(zdowodamizaczerpniętymizpracetnografów
badającychkulturęIndianiAborygenów).Letourneauukazuje
wznamiennej,ewolucyjnejkolejnościnajstarszeprzejawypoezji
literarytheoryinPoland,DPrzeglądFilozoficzno-Literacki”2017,nr2(47),
s.41–51.
61Ch.Letourneau,Oteoriiliteratury[w:]H.M.Posnett,Literaturaporów-
nawcza,op.cit.,s.393.
62Ibidem,s.399–400.
63Ibidem,s.410–411.
