Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
AgnieszkaBartoszewicz
Niemiałoonochybajednaktakiejrangijakświętoprzypadającewmaju.
Znacznierzadziejwystępowałoonojakoelementdatacyjny,chociażbezwąt-
pieniabyłopisarzommiejskimznanelubraczejwystępowałowużywanym
przeznichkalendarzu49.Dopuszczanojednakmożliwośćsprawowaniawtym
dniusądów50.
Występowaniewdatacjidnidedykowanychposzczególnympatronomjest
przedewszystkimdowodemerudycjipisarzy.Znaczniebardziejprzekonują-
cymświadectwempowszechnejwiedzyodanymświęciejestjegowystępo-
waniejakoterminurealizacjiróżnegorodzajuzobowiązań51.Analizazapisek
zksiągmiejskichpozwalastwierdzić,żewtejrolidominowałynajważniej-
szeświętakalendarzakościelnego,związanenietylkozliturgią,aletakże
mająceznaczeniewobrzędowościdorocznej:Wielkanoc,BożeNarodzenie,
ZieloneŚwiątki,Zapusty52.Popularnybyłtakżedzieńśw.Marcina,istotny
punktczasowyzewzględunazwiązaneznimterminy:zapłatyrocznego
czynszuodnieruchomościorazjednegoztrzechprzewidzianychprzezprawo
dorocznychposiedzeńsąduwielkiego.Kalendarzpracrolniczychdecydował
zkoleiopowszechnejznajomościdniaśw.Michała53.Wośrodkachwiększych,
odgrywającychznaczniejsząrolęwhandludalekosiężnym,doktórychnależy
zaliczyćtakżeStarąWarszawę,dużyprocentterminówspłatwierzytelności
byłzwiązanyzdatamijarmarków54.WksięgachmiejskichStarejWarszawy,
podobniejakwzapiskachzinnychośrodkówmiejskich,pojawiająsięzatem
regularnieinformacjeoumowach,którychpostanowieniamiałybyćzreali-
zowanenaZapusty,Wielkanoc,ZieloneŚwiątki,św.Michałaiśw.Marcina.
Niebudzitakżezdziwieniafakt,żeklienciwarszawskiegosąduznalidatę
świętaNarodzinśw.JanaChrzciciela,dniadedykowanegopatronowikole-
giatyirównocześnierozpoczęciajarmarkuwStarejWarszawie.Beztrudu
możnateżwytłumaczyćpopularnośćterminówzwiązanychześw.Wojciechem
iJerzym(23–24kwietnia,jarmarkwiosenny,ponadtośw.Jerzybyłpatro-
nemjednegozwarszawskichkościołów)55,św.Jadwigą(15października,
49SW
,sygn.527,k.269v.(1470r.);sygn.528,k.38v.(1499r.);sygn.529,k.124
(1516r.);sygn.530,k.103(1528r.).
50SW
,sygn.528,k.170v.(1510r.);sygn.530,k.53v.(1526r.).
51Por.A.Bartoszewicz,Czaswmałychmiastach.Studiumzdziejówkulturyumysłowej
późnośredniowiecznejPolski,Warszawa–Pułtusk2003,s.159–160.
52B.Wojciechowska,OdGodówdoświętejŁucji.ObrzędydorocznewPolscepóźnego
średniowiecza,Kielce2000,passim.
53A.Bartoszewicz,Czaswmałychmiastach…,s.175–176.
54Ibid.,s.180–187.WStarejWarszawiejarmarkiodbywałysięnaśw.Wojciecha,Narodziny
św.JanaChrzciciela,niedzielęMisericordiaidzieńśw.Piotrawokowach,G.Myśliwski,Czło-
wiekśredniowiecza…,s.261.
55Oswoistejkonkurencjimiędzysąsiadującymiwkalendarzudniamidedykowanymiobu
tympatronom:I.Skierska,Wojciech,Jerzy,Marek-trzejświęcisąsiedziwpolskimkalendarzu
średniowiecznym,DRocznikiHistoryczne”63,1997,s.17–58.
