Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Rozdział1.Pojęcie,zakładaneskutkiiprzebiegpierwszejfazyliberalizacjisektorów…
Europejskąodkońcalat80.inicjatyw,któredoprowadzającdopowstaniakonkuren-
cyjnych,jednolitycheuropejskichrynkówenergiielektrycznejigazumiałyzamknąć
procestworzeniawspólnegorynkudlaswobodnegoprzepływudóbr,usług,kapitału
isiłyroboczej.Wtymdrugimprzypadkuchodziłooto,żeczłonkostwowUniiEuro-
pejskiejstałosięodpoczątkuprocesutransformacjiustrojowejstrategicznymcelem
politykirządowejwodniesieniudosieciowychsektorówenergetycznych.Azatem
fakt,żekoncepcjareformforsowanychprzezKEopierałasięnadoświadczeniachbry-
tyjskich,wzmacniałtylkozainteresowanieisiłęoddziaływaniabrytyjskiegomodelu
nakierunekreformsektorówenergetycznychwkrajachczłonkowskichUE.
1.3.Zawartośćpakietuliberalizacyjnego
Brytyjskimodelliberalizacjisektorówsieciowych,wtymzwłaszczaenergetycznych
sektorówsieciowych,stanowiłnajbardziejrozwiniętą,opartąnasolidnejpodstawie
teoretycznej36idostosowanądoichspecyfikikoncepcjęreform,którychrealizacja
miaławsposóbzasadniczyprzeorientowaćceleimechanizmynadzoruregulacyj-
nego,atymsamymfunkcjonowaniaprzedsiębiorstwdziałającychwdanymsekto-
rze.Wkategoriachekonomicznychchodziłoowyeliminowaniesilniezakorzenionej
wtradycyjnychmechanizmachorientacjinamaksymalizacjęinwestycjizwiększa-
jącychpotencjałwytwórczo-sieciowy(którabyłauzasadnianaobawamiostanbez-
pieczeństwadostaw)narzeczorientacjiokreślanejczęstowliteraturzejakoassets
sweating.Polegaonanakoncentrowaniuuwagiprzedsiębiorstwnadziałaniach,
któresprzyjająmaksymalnemuwykorzystaniupotencjałuwytwórczo-sieciowego
iwefekcieskutkująobniżeniemkosztówoperacyjnych.
Wkategoriachpraktycznychrealizacjategoceluwymagaławyjściadalekopoza
deregulacjęwystarczającąwprzypadkureformrynkowychinnychniżsieciowesek-
tory
,rozumianąjakojedynieusunięcielubzmniejszenieadministracyjnych(regula-
cyjnych)ograniczeń,któreograniczałymożliwośćspontanicznegorozwojumecha-
nizmówkonkurencjiwtychsektorach.Fakt,żewsektorachsieciowychutrzymywa-
łysięnadal–choćwróżnymstopniuwzależnościodsektora–elementymonopolu
naturalnegostanowiłospecyficeprocesówichliberalizacji.Specyfikatawyrażała
sięwkoniecznościutrzymaniawtychsektorachmechanizmówrynkuregulowa-
nego.Elementreformatorskiopierałsięwięctunazmianiezasaddziałaniatych
mechanizmówregulacyjnychwtakisposób,abywprowadzićdonich–analogiczne
dorynkowych,bowykorzystującemotywzysku–bodźceskłaniającedopoprawy
efektywnościkosztowej.
Powstanieefektywnych,powiązanychzesobąkonkurencyjnychiregulowanych
wnowysposóbrynkówenergiielektrycznejwymagałowdrożeniapakietutrudnych
–zewzględówmerytorycznych,politycznychispołecznych–iwzwiązkuztym
36Zbogatejliteraturyprzedmiotuwartopolecićnp.prace:Vickers,Yarrow(1988,rozdz.1–4)
orazFoster(1992).Wjęzykupolskimkwestiateoretycznychpodstawreformzostałaszeroko
omówionaw:Szablewski(2003).
