Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Przesłankiliberalizacji
21
łaniamechanizmówrynkowychwtychsektorach.Wtymsensiedoświadczenia
brytyjskiezdawałysiębardziejużyteczneniżamerykańskie.
2.
Sposóbrealizacjireformbrytyjskichbyłopartynawykorzystywaniudoświad-
czeńwynikającychzsukcesywnieprzeprowadzanychtamreformkolejnychsek-
torówsieciowych–poczynającodtelekomunikacji(1984),gazownictwa(1986),
sektoradostarczaniawody(1989)orazelektroenergetyki(1990),anastępniesek-
torakolejowego(1993)20.Takisposóbrealizacjisprzyjałwykształceniusiędoj-
rzałego,obejmującegocorazszerszyzakresizweryfikowanegoempiryczniemo-
delureformowaniasektorówsieciowych.
3.
Dużąrolęodegrałtuczynnikenergicznejpromocjiwświeciedoświadczeńbry-
tyjskich.Stałosiętoprzedewszystkimzasprawąekonomistówbrytyjskich.Ich
nadzwyczajnaaktywnośćpublikacyjnawzakresieteoretycznychpodstaw,prak-
tycznychrozwiązańorazprzypisywanychliberalizacjipozytywnychskutków
wprowadzonychreformnietylkoinspirowałainnekrajedopodjęciapodobnych
reform,aletakżewsposóbnaturalnyuczyniłamodelbrytyjskiatrakcyjnymwzo-
remipunktemodniesieniadokonstruowaniaprzezniewłasnejkoncepcjireform.
Cociekawe,skutecznośćpromocji,awniektórychprzypadkachiimplementacji
modelubrytyjskiego21byłaznaczniewiększawkrajachAmerykiPołudniowej22
czynawetwAfryceniżwEuropiekontynentalnej23.Ważną,jaksięwydaje,rolę
odegrałtufakt,żewpopularyzacjęmodelubrytyjskiegobardzomocnowłączył
sięBankŚwiatowy
,któryoferowałpomocfinansowąidoradcząwreformowaniu
sektorówenergetycznychwkrajachrozwijającychsię,podwarunkiemżespo-
sóbreformowaniabędzieopartynatymwłaśniemodelu24.Wreszciewpromocję
tegomodeluwłączyłasiętakżeOECD,finansującwieleprojektówbadawczych
orazmateriałówinformacyjnych(RegulatoryReform,Privatization…1992).
Przechodzącdoprzesłanek,którezadecydowaływobutychkrajachorozpoczę-
ciuprzełomowychreformrynkowych,należywskazaćnatrzyichgrupy
.Pierwsza
znichdotyczyczynnikówzwiązanychzesferąrealną,któreprzedewszystkimdo-
tyczyłyzbytwysokiego–jakuważano–poziomucenenergiielektrycznej.Wspo-
sóbszczególniesilnyprzesłankatazaznaczałasięwStanachZjednoczonych.Warto
podkreślić,żewUSA,poczynającodpoczątkuXXwiekuażdokońcalat60.,ceny
energiielektrycznejsystematyczniespadały
.Byłotowynikiempostęputechnolo-
gicznego,któryskutkowałdoskonaleniemtradycyjnych,opartychnakorzyściach
skali,technologiielektroenergetycznych.Postępten,przyczyniającsiędoobniżania
kosztówwytwarzania,przesyłuidystrybucjienergiielektrycznej,maskowałjedno-
20Przeglądkoncepcjiipierwszychdoświadczeńzwiązanychzrynkowymireformamiposzcze-
gólnych,wymienionychwyżejsektorówzawieranp.książkaD.HelmaiT.Jenkinsona(1998).
21JakpodajeS.Thomas(2006,s.584,przypisnr3),niektórezkrajów,jaknp.Brazylia,Kolumbia
czynawetUkraina,poszływsensierozwiązańprawnychwdrażającychmodelbrytyjskijesz-
czedalejniżsamiBrytyjczycy
.
22Oprzejawiającejsięjużnapoczątkulat90.aktywnościreformatorskiejwtychkrajachpiszą
np.A.J.CovarrubiasiS.B.Maia(1994)
23Opostawiewwielukrajacheuropejskichwdalszejczęścitegorozdziału.
24Szerzejpisząotymnp.K.GratwickiN.Eberhard(2008,s.3949).
